Je staat aan de vooravond van het sollicitatiegesprek dat de toegang kan betekenen tot jouw droombaan: de zenuwen gieren door je lijf en het angstzweet staat op je bovenlip. 'Rustig aan, blijf kalm, diep ademhalen…' die woorden blijf je herhalen, maar je lichaam lijkt niet te luisteren. Hoe krijg je je zenuwen ooit onder controle? Sportpsycholoog Josephine Perry legt het uit met handige tips!

Four tips from elite sport you can use in everyday life

Topsporters moeten altijd op het 'moment suprême' presteren: de Olympische Spelen waar vier jaar naartoe werkt, een bekerfinale waar je van kinds af aan van droomt… Voor de meesten is die druk - die gepaard moet gaan met ongekende zenuwen - geen alledaags fenomeen. Hoe gaan topsporters daar mee om en hoe weten zij zenuwen om te zetten in positieve energie? Psycholoog Perry werkt samen met verschillende topsporters en kent de kneepjes van het vak. In samenwerking met BBC Ideas en The Open University verklapt ze het geheim.

Sportpsycholoog Josephine Perry

#1 Wees niet nerveus, maar excited

Wat mensen vaak doen als ze nerveus zijn, is dat ze proberen zichzelf te kalmeren. Maar dat gaat niet werken, zegt psycholoog Perry. "De nerveuze kriebels die gepaard gaan met zenuwen, of het angstige gevoel dat daarbij komt kijken, staat mijlenver af van fysieke kalmte. Fysiek ga je op zo’n moment dus nooit kalmeren. Wat wél werkt, is om de angst en nervositeit om te zetten in excitement. De fysieke kenmerken die horen bij angst en opwinding lijken namelijk op elkaar. Het grote verschil: angst heeft vaak een negatieve uitwerking op onze prestaties, terwijl opwinding of excitement juist een positief effect heeft", legt Perry uit.

Never use the words nervous or anxious; use the words exciting and adrenalised

Chris Hoy (zesvoudig Olympisch kampioen baanwielrennen)

#2 Je hoeft het niet alleen te doen 

Sporters leren hoe ze voor zichzelf moeten zorgen en hoe ze het zelf moeten aanpakken. Maar naast het feit dat ze de uiteindelijke prestatie zelf moeten leveren, betekent dat niet dat ze dat zonder enige hulp hoeven doen. En zo werkt het ook in ons dagelijks leven, legt Perry uit. "In 2019 liep Eliud Kipchoge een nieuw wereldrecord op de marathonafstand. Maar, dat deed hij niet in zijn eentje. Tijdens de race liepen er 41 'hazen' mee en Kipchoge zelf heeft het publiek opgeroepen hem te komen aanmoedigen.

Lees ook:

Die steun mogen we in het gewone leven ook vragen aan de mensen in onze omgeving", aldus de sportpsycholoog. "Hulp vragen om een doel te kunnen bereiken is helemaal niet erg, hulp vragen getuigt juist van kracht. Want, de juiste support is onbetaalbaar", voegt Perry toe.

Dina Asher-Smith

#3 Visualiseer het optimale scenario

De visualisatietechniek is onder topsporters algemeen bekend, legt Perry uit. Voorafgaand aan de grote dag hebben de atleten de wedstrijd, het winnende goal of de laatste meters van de race vaak al honderden keren in hun hoofd afgespeeld. "Bedenk vast hoe het zal gaan, hoe de omgeving eruit zal zien, het het klinkt, hoe het ruikt", zegt topatlete Dina Asher-Smith. "Voorzie waar de uitdagingen zitten en hoe je die kunt overwinnen. Als het dan eindelijk echt moet gebeuren, dan ben je overal op voorbereid."

I am the greatest

Muhammad Ali

#4 Spreek jezelf toe

Deze kun je misschien zelf al invullen, maar negatieve gedachten beïnvloeden je zelfvertrouwen. En dat is meestal niet ten gunste van je prestaties. Toch weten topsporters met die negatieve gedachten om te gaan. Hoe dan? Nou, dat kun jij ook! Spreek jezelf toe, op een positieve manier. Dat hoeven geen monologen in de spiegel te zijn, maar begin klein: ‘Je bent er klaar voor’, ‘Jij bent hier goed in’. Of, zoals ‘s werelds grootste bokser Muhammad Ali zei al ver voordat hij zijn successen had geboekt: 'I am the greatest'. Dus, volgende keer als je brein je probeert te vertellen dat je iets niet kan, zeg dan je tegen jezelf: 'Ik kan dit!'

Bekijk hieronder de video: