24-11-2019

Nadat de paus vandaag eerst de Zuid-Japanse stad Nagasaki had bezocht, vloog hij weer noordoostwaarts richting Hiroshima waar hij in de vroege avond (plaatselijke tijd) arriveerde. Franciscus bezocht er de Cenotaaf voor de Slachtoffers van de A-Bom, waar hij bad voor de wereldvrede en zijn afschuw voor kernwapens uitsprak. 

De paus werd ontvangen door de civiele autoriteiten van Hiroshima (regio Chūgoku), de stad die bijna 1,2 miljoen inwoners heeft. Franciscus werd ook verwelkomd door mgr. Alexis Mitsuru Shirahama, diocesaan bisschop van het in 1958 opgerichte rooms-katholiek bisdom Hiroshima, dat thans bijna 21.000 gelovigen telt. 

Bij de Cenotaaf voor de Slachtoffers van de A-Bom was een vredesbijeenkomst georganiseerd, waaraan ook andere religieuze leiders deelnamen. De paus had er ook een ontmoeting met overlevenden van de atoombomaanval. 

Een cenotaaf is een grafmonument ter nagedachtenis van overledenen wier stoffelijke overschotten zijn verdwenen of elders liggen.

“Samen, in één verzoek aan God en aan alle mannen en vrouwen van goede wil, in naam van alle slachtoffers van bombardementen, kernproeven en alle conflicten, klinkt onze oproep: ‘Nooit meer oorlog, nooit meer het gebrul van wapens, nooit meer zo veel lijden!’”, zei de paus tijdens de ingetogen bijeenkomst.

De Amerikaanse kernbommen die op 6 augustus en 9 augustus 1945 op respectievelijk Hiroshima en Nagasaki werden gedropt, waren de enige kernwapens die tot nu toe in een oorlog werden gebruikt. Geschrokken door de verwoestende kracht van de bommen kondigde keizer Hirohito op 15 augustus het einde van de “Grote Oost-Aziatische Oorlog” aan. Met de capitulatie van Japan op 2 september kwam een einde aan de Tweede Wereldoorlog. 

Het bevel om het nieuwe wapen te gebruiken werd gegeven door de Amerikaanse president Harry Truman. Zijn motief was om Japan zo snel mogelijk tot capitulatie te dwingen.

De explosies veroorzaakten de onmiddellijke dood van ongeveer 100.000 mensen – bijna uitsluitend burgers en dwangarbeiders. Eind 1945 overleden nog 130.000 mensen aan hun verwondingen. In de jaren daarna stierven velen aan kanker ten gevolge van de radioactieve straling.

In Japan speelt de herdenking van de slachtoffers een belangrijke rol in de nationale cultuur en het zelfbeeld. Hiroshima en Nagasaki werden wereldwijd symbolen van de verschrikkingen van de oorlog en vooral van een mogelijke nucleaire oorlog tijdens de Koude Oorlog.

Vanavond rond half negen plaatselijke tijd vloog de paus terug naar Tokio. In de Japanse hoofdstad logeert hij in de Apostolische Nuntiatuur (pauselijke ambassade). Maandag brengt Franciscus een privébezoek aan keizer Naruhito; later die dag vindt in Kantei de officiële ontvangstceremonie plaats onder leiding van minister-president Shinzō Abe. Dinsdag bezoekt de paus de katholieke Sophia Universiteit in Tokio, waarna hij weer terugreist naar Italië.

De Katholieke Kerk in Japan is klein. Van de 126,786 miljoen inwoners van Japan is slechts 0,42 procent rooms-katholiek.