26-09-2019

De Katholieke Kerk in Duitsland zet haar geplande Synodale Weg naar hervormingen voort. Vanmiddag aan het einde van de plenaire najaarsvergadering van de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK) in Fulda zei de voorzitter, kardinaal Reinhard Marx, dat “alle bisschoppen meegaan”. Bij een eerdere stemming waren er echter verschillende stemmen tegen het statuut dat de Synodale Weg inhoud en formele structuur moet geven.

“Er zijn geen stoptekens van Rome voor de Synodale Weg en we zullen daarom doorgaan”, zei Marx. Het Vaticaan zal voortdurend op de hoogte worden gehouden. 

Kardinaal Rainer Maria Woelki, aartsbisschop van Keulen, en bisschop Rudolf Voderholzer van Regensburg hadden eerder verklaard dat zij tegen het statuut van het hervormingsproject hadden gestemd: “Ik kon niet instemmen met het statuut in deze vorm, maar ik wil de discussie niet uit de weg gaan”, twitterde Woelki. “Laten we samen proberen de Kerk te vernieuwen. Maar dit moet een vernieuwing van het geloof zijn, een vernieuwing van onze relatie met Christus!” Voderholzer verklaarde ook dat hij nee had gestemd en alleen onder voorbehoud zou deelnemen. De thematische oriëntatie van de Synodale Weg gaat volgens hem voorbij aan de realiteit van de geloofscrisis in Duitsland.

De voorzitter van het Centraal Comité van Duitse Katholieken (ZdK), Thomas Sternberg, is blij dat de DBK vastberaden is de Synodale Weg voort te zetten. “Het besluit van een overweldigende meerderheid van alle bisschoppen om de in nauwe samenwerking met de ZdK opgestelde statuten goed te keuren, is een belangrijke voorwaarde voor de verdere Synodale Weg”, zei hij. “Het bevestigt onze beslissing om de uitnodiging van de bisschoppen aan te nemen om samen met ons de Synodale Weg te bewandelen.”

De Duitse bisschoppen hadden in het voorjaar met weinig onthoudingen tot een hervormingsproces besloten. Zij noemden het geen synode maar een ‘synodale weg’. Vier werkgroepen bestaande uit bisschoppen, theologen en deskundigen stelden vervolgens discussiepunten over de seksuele moraal, de levenswijze van priesters, kerkelijke macht en de rol van vrouwen.

In juni stuurde paus Franciscus een brief aan de DBK waarin hij de bisschoppen waarschuwde de eenheid met de universele kerk niet uit het oog te verliezen. Dat zorgde ervoor dat Duitse bisschoppen met elkaar in debat gingen over het vervolg van de planning van de Synodale Weg. De uitkomst daarvan is dat de bisschoppen het erover eens zijn geworden dat de Synodale Weg vasthoudt aan evangelisatie als centrale missie van de Kerk. Kardinaal Marx had daar eerder al over gezegd dat evangelisatie pas geloofwaardig is als er kerkelijke hervormingen worden doorgevoerd. 

Het statuut voor de Synodale Weg, dat door de meerderheid van de bisschoppen is aangenomen, is nog niet gepubliceerd. Eerst moet de ZdK er nog over stemmen. Als deze lekenkoepel akkoord gaat, kan de Synodale Weg op 1 december, de eerste zondag van de Advent, van start gaan. 

In het slotdocument van de plenaire vergadering van de Duitse bisschoppen staat: "Een synodaal proces zonder hervormingen is niet denkbaar.” Tegelijkertijd nemen de bisschoppen afstand van een Duitse kerk die belangrijke zaken zelf wel regelt, zonder de inmenging van Rome en het wereldepiscopaat. De DBK zegt bereid te zijn “bijdragen te leveren aan de discussie van de wereldkerk”.