18-02-2019

Paus Franciscus heeft de kerkrechtelijke straffen opgeheven die 34 jaar geleden aan Ernesto Cardenal werden opgelegd omdat deze Nicaraguaanse priester weigerde zijn positie als wereldlijk bewindsman op te geven. 

Aartsbisschop Waldemar Sommertag, apostolisch nuntius in Nicaragua, zegt in een vandaag uitgebrachte verklaring dat paus Franciscus “welwillend alle canonieke censuren heeft kwijtgescholden”. De zieke Ernesto Cardenal (94) had daar de Heilige Stoel via de nuntiatuur in de hoofdstad Managua om gevraagd. De nuntius zei er niet bij wanneer die kwijtschelding is verleend.

Cardenal kreeg in 1984 door paus Johannes Paulus II een zogeheten censuur opgelegd. Dat hield in zijn geval in dat het hem verboden werd voor te gaan in eucharistievieringen en andere sacramenten toe te dienen. 

Van 1979 tot 1987 was Cardenal lid van de Sandinistenregering van Nicaragua. Hij was de allereerste minister voor cultuur in het land. Volgens het kerkelijk recht is het “clerici verboden openbare ambten te vervullen die deelname aan de uitoefening van de burgerlijke macht met zich meebrengen” (C.I.C., canon 285, paragraaf 3). 

Toen Johannes Paulus II in 1983 Nicaragua bezocht, werd hij door onder anderen Ernesto Cardenal verwelkomd. De priester knielde voor de Poolse paus neer en wilde diens ring kussen. Maar Johannes Paulus trok zijn hand terug en sprak Cardenal met opgeheven vinger streng vermanend toe. Beelden (zie video hieronder) daarvan gingen de hele wereld over.

Ernesto Cardenal, bevrijdingstheoloog en dichter, brak in 1994 met de Sandinisten uit protest tegen de autoritaire weg die de partij was ingeslagen onder leiding van Daniel Ortega. De socialist Ortega was zowel van 1985 tot 1990 als van 2007 tot heden president van Nicaragua.

Cardenals broer, de jezuïet Fernando Cardenal, werd ook geschorst wegens deelname aam de Sandinistenregering. Ook werd hij uit de jezuïetenorde gezet. In 1997 werd hij daar weer toegelaten, vier jaar nadat ook hij zijn lidmaatschap van de Sandinistenpartij had opgezegd.