17-09-2019
Ongeveer honderd Russisch-orthodoxe parochies in West-Europese landen komen onder het gezag van het patriarchaat van Moskou. Dat is onlangs bekend geworden.
De Heilige Synode van het Oecumenisch Patriarchaat besloot vorig jaar het onder het gezag van Constantinopel vallende Aartsbisdom van Russisch-Orthodoxe Kerken in West-Europa op te heffen. De bedoeling was dat deze kerken zich voortaan zouden aansluiten bij de (Grieks)-orthodoxe kerken in West-Europa die onder Constantinopel ressorteren.
Het besluit stuitte op flink verzet van geestelijk leiders van deze Russisch-Orthodoxe gemeenschap. Op 7 september bleek uit een stemming tijdens een buitengewone vergadering dat 104 van de 186 stemgerechtigden voortaan onder tot het Patriarchaat van Moskou willen vallen. Aangezien dat geen tweederdemeerderheid is, komt het voorlopig niet tot een collectieve overstap.
Eén aartsbisschop is al overgestapt. En dat is ook nog eens de hoogste in rang, namelijk de exarch van het aartsbisdom, die in Parijs resideert. Het betreft aartsbisschop Johannes van Charioupolis (burgerlijke naam Jean Renneteau; geboren in 1942 in Bordeaux). Hij is inmiddels door patriarch Kirill van Moskou verwelkomd. Van hem kreeg Johannes de titel ‘Aartsbisschop van Dubna’.
Het Aartsbisdom van Russisch-Orthodoxe Kerken in West-Europa (tussen 1999 en 2018 geheten: Patriarchaal Exarchaat van de Russische Traditie in West-Europa) dateert van 1921. Russisch-orthodoxe bisschoppen die het communistische Rusland waren ontvlucht, stichtten toen onder auspiciën van Constantinopel een nieuw genootschap. De kathedraal van het aartsbisdom is de Heilige Aleksandr Nevsky Kathedraal (zie foto) aan de Rue Daru in Parijs. De Franse hoofdstad heeft ook een Russisch-kathedraal die onder Moskou valt: de Kathedraal van de Heilige Drievuldigheid aan de Quay Branly.
Vanwege de kwestie van de zelfstandigheid van de nieuwe Oekraïens-Orthodoxe Kerk bestaat er tussen de patriarchaten van Moskou en Constantinopel onenigheid. Die liep zover op dat Moskou de eucharistische eenheid met het Oecumenisch Patriarchaat verbrak.