21-02-2019

Paus Franciscus verraste vanochtend op de eerste dag van het topberaad over ‘De bescherming van minderjarigen in de Kerk’ de aanwezigen met een lijst met 21 voorstellen en ideeën inzake de aanpak van seksueel misbruik door geestelijken. Die had hij gedestilleerd uit de antwoorden van een vragenlijst die vooraf aan de deelnemers was toegestuurd en waarop 89 procent had geantwoord.

Het eerste voorstel op het dubbelzijdig geprinte A4’tje betrof de uitgifte van een handboek. Een ander gaf de wenselijkheid aan van een universeel te implementeren serie procedures met betrekking tot beschuldigingen, de bescherming van vermeende slachtoffers en het recht op verdediging van de beschuldigden. Punt 5 wil dat er heldere protocollen worden geformuleerd met betrekking tot beschuldigingen van bisschoppen. Een ander idee was altijd lekengelovigen te laten optreden als deskundigen in canonieke processen tegen beschuldigde clerici.

Veel indruk maakte vandaag de Colombiaanse kardinaal Rubén Salazar Gómez. In zijn redevoering fulmineerde hij tegen het klerikalisme. Hij trok fel van leer tegen bisschoppen die nog menen dat een aanklacht tegen een geestelijke niet aan de civiele autoriteiten gemeld hoeven te worden, alsof seksueel misbruik niet ook een civiel misdrijf is. Ook zei de aartsbisschop van Bogotá dat het feit dat misbruik ook in andere sectoren van de maatschappij voorkomt nooit als een excuus voor pedoseksueel geweld in de Kerk mag worden aangevoerd. Salazar prees verder de media omdat ze het misbruik aan de kaak hebben gesteld. 

Op de speciaal voor dit beraad gelanceerde website PBC2019.org kunnen deelnemers hun ervaringen delen. Zo gaf ook kardinaal Jozef De Kesel, voorzitter van de Belgische Bisschoppenconferentie, een getuigenis. Daar was veel aandacht voor, omdat België een van de eerste landen is waar de Kerk in opspraak kwam. “De hele Belgische ervaring en groei naar een coherente aanpak, is begonnen met luisteren naar de slachtoffers”, zegt De Kesel. “We moeten opletten hoe we gezag uitoefenen. De priester als persoon sacraliseren, is gevaarlijk. Zijn positie wordt dan onaantastbaar en hij denkt aan niemand verantwoording af te hoeven leggen.” 

Bisschop Mark Coleridge, voorzitter van de Australische Bisschoppenconferentie pleitte vandaag voor visie en tact bij de aanpak van misbruik. Hij meldde trouwens dat er in zijn Engelssprekende groep enkele Afrikaanse bisschoppen hadden gemopperd omdat het enkel maar om seksueel misbruik gaat terwijl het in Afrika toch vooral gaat om kinderarbeid, kindsoldaten en kinderprostitutie.

Aan het einde van de eerste dag van het beraad werd bij een persconferentie aan het organiserend comité gevraagd hoe er door de bisschoppen is gereageerd op het vandaag uitgekomen boek Sodoma, waarin wordt beweerd dat kerkelijke machthebbers vaak stiekeme homo’s zijn die er belang bij hebben om pedoseksuele priesters te beschermen omdat ze zelf ook zoveel te verbergen hebben. Deze publicatie van de Franse socioloog Frédéric Martel werd afgedaan als de zoveelste aanval op het Vaticaan, vol sensatiezucht en complotdenken. 

Vanochtend werden aan de deelnemers van het topberaad van tevoren opgenomen getuigenissen van misbruikslachtoffers getoond. Een van hen was de Chileen Juan Carlos Cruz. Hij sprak de bisschoppen rechtstreeks toe: “Jullie zijn artsen van de ziel, maar sommige van jullie zijn veranderd in moordenaars van de ziel en van het geloof.”