Antwerpen (VRT), 11 november 2023 - Bisschop Johan Bonny van Antwerpen schreef deze week een open brief over het oorlogsgeweld in Gaza. “Joodse vrienden, ik kan niet langer zwijgen”, begon de Vlaamse kerkleider, verwijzend naar de verwantschap tussen het jodendom en het christendom. “Het is ergerlijk hoe sommige politieke en militaire leiders Bijbelse thema’s misbruiken om hun moorddadige optreden te legitimeren.”
Daarop kreeg Bonny de wind van voren van het maandblad Joods Actueel, dat de uitspraken van de katholieke bisschop “schandalig” vond. “Israëli's zullen zelf wel uitmaken welke acties gepast zijn om af te rekenen met de kinderverkrachters van Hamas.”
Bonny reageert in het Vlaamse radioprogramma De ochtend dat hij “gelukkig ook contacten heeft met andere en hogere joodse instanties dan Joods Actueel”. “Het christendom is aan het jodendom verwant en wij koesteren een diepe loyauteit. Maar als je van elkaar houdt, moet je ook kunnen zeggen wat kan en niet kan. Wij zeggen als katholieken, samen met zowat de hele wereldbevolking: dat gaat daar te ver, zo kan dat niet doorgaan. Uitgerekend op een dag als 11 november [dag waarop in 1918 in Europa de Eerste Wereldoorlog eindigde], waarop we oorlogsslachtoffers herdenken, moeten we vermijden dat er nog meer slachtoffers vallen.”
“Het Joodse volk is ervaringsdeskundige in lijden en collectief lijden. Maar dan moet je des te meer begrip kunnen opbrengen voor volkeren die een vergelijkbaar lot ondergaan - en let op, ik zeg niet ‘hetzelfde lot’ – van ‘op de wereld te veel te zijn’ en ‘weg te moeten’. Vanuit de ervaring van hun verleden moet er toch een besef zijn voor wat het ene volk het andere kan aandoen en dat dit niet kan”, aldus Bonny.
De Antwerpse bisschop wuift de kritiek weg als zou hij niet scherp genoeg zijn voor de gruweldaden die Hamas pleegde in Israël. “Natuurlijk veroordelen wij de daden van Hamas. Dat is een terreurbeweging. Maar er bestaat nog zoiets als proportionaliteit in de reactie en zoiets als oorlogsrecht. Israël heeft de beste geheime dienst van het Midden-Oosten en het sterkste leger. Israël kan daar militair niet verliezen, moreel wel. Dus de noodzaak om nu zoveel slachtoffers te maken op korte termijn is er niet.”
Bonny roept daarom op het geweld samen met vooraanstaande joodse vertegenwoordigers uit ons land te veroordelen. “Ik denk dat sommigen hiervoor openstaan. Zeker in het Belgische jodendom ken ik voldoende joodse vertegenwoordigers die op dat moment zitten te wachten. Zij willen een onderscheid maken tussen het jodendom, hun geloof, en de huidige politieke en militaire activiteiten van Israël. Dat valt voor hen – gelukkig – niet samen.”
Maar of dat moment er snel zal komen, betwijfelt de bisschop. “Nu staan zij onder druk van de militaire agenda van de dag. Zij hebben een heel diepe loyauteit ten opzichte van Israël. Midden in een oorlogssituatie is het een beetje moeilijk zich daarvan te distantiëren.”