In de vierde aflevering van waarde van de aarde duikt presentator Twan Huys in de wereld van de olie. Oliemultinational Shell is al lang oppermachtig, ondanks dat hun reputatie besmeurd is door verschillende schandalen. Wie geeft Shell de dekking die ze nodig hebben? We spreken Twan over deze uitzending in dit exclusieve interview.
Nigeria en Amerika
Op veel plekken in de wereld wordt olie gedolven, waaronder Amerika en Nigeria. In Amerika gebeurt dat door middel van ‘fracking’. Twan: ‘’Het probleem bij fracking is dat er veel giftige stoffen vrijkomen. Daardoor wordt het grondwater vervuild en worden gebieden onleefbaar.’’ Ook in Nigeria zorgt de oliewinning voor problemen. ‘’Al decennialang zitten de oliepijpen in Nigeria vol met lekkages. Shell heeft altijd gezegd dat de lokale bevolking gaten in de pijpen slaan om olie te stelen, maar de bevolking beweert dat de pijpen simpelweg niet goed zijn aangelegd,’’ vertelt Twan.
Er lopen al verschillende rechtszaken tegen de oliemultinational Shell aangespannen door Nigeriaanse boeren. ‘’Shell kleineert die rechtszaken en probeert het zo lang mogelijk uit te stellen. Daardoor wordt het probleem steeds groter en krijgt de lokale bevolking geen hulp. Dat is echt verschrikkelijk’’, aldus Twan.
Baby’s
Oliebedrijven zijn al lang oppermachtig. In de uitzending wordt ingezoomd op het beleid en de macht van Shell, het Brits-Nederlandse olieconcern. ‘’Soms’’, vertelt Twan, ‘’hebben oliebedrijven als Shell zelfs meer macht dan de regeringen van de landen waarin Shell actief is zo is ons verteld door een journalist van de Financial Times.’’
Twan spreekt met de Nigeriaanse Fidelia Onoghaife. Haar familieleden wonen in de Nigerdelta waar olie leefgebieden vervuilt. Fidelia werkte op de Nederlandse ambassade en raakte in een conflict met de Nederlandse ambassadeur. Ze werd ontslagen maar klaagde de Nederlandse Staat aan en won uiteindelijk haar zaak. ‘’Fidelia vertelt in de uitzending over een onderzoek naar corruptie bij Shell in Nigeria. Het zijn schrijnende verhalen, vooral over hoe baby’s van Fidelia’s familieleden in de Nigerdelta vaak jong overlijden door de vervuiling in de Nigeriaanse grond en het water.’’
Het sneed Twan door de ziel om te horen hoe Nigeriaanse baby’s de dupe zijn van de winststrategieën van Shell. ‘’Toen Fidelia vertelde dat de levens van zwarte kinderen in dit kapitalistische systeem minder waard zijn dan de levens van blanke kinderen schaamde ik me echt’’, vertelt Twan.
Nederland
Nadat het corruptieschandaal aan het licht kwam bezocht minister-president Mark Rutte Nigeria. ‘’De beschuldigingen van corruptie en vervuiling kwamen niet ter sprake in de gesprekken van Rutte met de Nigeriaanse president. Het ging vooral over het behoud van de goede handelsbetrekkingen tussen Nederland en Nigeria en het tegenhouden van zoveel mogelijk Nigeriaanse vluchtelingen naar Nederland. Dan zie je hoe het belang van Shell bijna altijd prevaleert. Ook voor de minister-president van Nederland.’’ Aldus Twan.
Ver-van-je-bed
Wat er gebeurt in Nigeria lijkt misschien een ver-van-je-bed show, maar toch vinden de makers van Waarde van de Aarde het belangrijk om het verhaal van corruptie en milieuvervuiling dichter bij de Nederlandse kijker te brengen.
Waarde van de aarde is, zoals Twan het omschrijft, een aanklacht tegen het Nederlandse beleid om multinational belastingvoordelen te bieden en door de vingers te kijken als zaken niet deugen.
‘’Het zou goed zijn als de Tweede Kamer hiertegen in actie komt,’’ vertelt Twan. ‘’Wegkijken is geen optie.’’
