De weg van olympisch kampioen Mark Tuitert was geplaveid met tegenslagen. Aan Annemiek Schrijver vertelt hij openhartig over de moeilijke jaren voor de medaille. 

Als jonge sporter trainde Tuitert zichzelf tot uitputting, gedreven door prestatiedrang en de wens zijn familie te ondersteunen in een moeilijke tijd. Zijn ouders lagen in scheiding en als oudste zoon voelde hij zich verantwoordelijk voor het geluk van zijn moeder. Het bracht hem op een dood spoor. ‘Je kunt lang oogkleppen opzetten’, blikt hij terug. ‘Maar uiteindelijk lag ik als een vaatdoekje op de bank.’

Gevangen door oordelen

Daar op die bank begon hij te lezen. Hij maakt kennis met de denkwereld van de stoïcijnen, die hem leerden dat oordelen ons gevangen kunnen houden. Lange tijd gaf hij bijvoorbeeld zijn vader de schuld van de vechtscheiding met zijn moeder. ‘Maar dat oordeel maakte mij tot gevangene van mijn eigen woede’, vertelt hij. Het besef dat hij zijn oordeel kon loslaten, werd een keerpunt. 

Zonder al die woede ging hij beter schaatsen. Het was alsof hij vanuit de storm plots 'een rimpelloze baai in voer', illustreert Tuitert met de woorden van stoïcijn Marcus Aurelius. Dat beeld is een leidraad: door nieuwsgierig te blijven naar tegenslag en pijn, vindt hij ruimte en rust om het leven met al zijn stormen te omarmen.

Beluister deze aflevering als podcast

Het lot omarmen

Dat lukt hem zelf toen in 2012 het noodlot toesloeg en zijn moeder na jaren van depressie een einde aan haar eigen leven maakte. ‘Je wilt je moeder redden met alles wat je hebt,’ zegt Tuitert. ‘Maar uiteindelijk was dat niet aan mij.’ En hoewel dat nog steeds een zware realiteit is, helpt de stoïcijnse mentaliteit hem ermee om te gaan.

Juist als je tegenslag ontmoet, helpt nieuwsgierigheid om je lot te kunnen omarmen - amor fati. Dat is de grootste levenskunst, vindt Tuitert. ‘Wat je ook meemaakt, het hoeft je niet te breken. Je kunt het erkennen en ongehinderd de toekomst in gaan.’

Stream deze aflevering op NPO Start