Sebastiaan Velda-Seerden, docent Nederlands op een middelbare school, is in zijn vrije tijd dragqueen. Niet de meest voor de hand liggende combinatie. ‘Miss Sasha, een lieve en toegankelijke dragqueen, laat zien dat je ook gewoon lief voor elkaar kunt zijn.’
'Homo zijn is een fase'
Sebastiaan groeide op in Kollumerzwaag, een dorp in de strenggelovige streek rond Dokkum. ‘In de jaren 80 en 90 was er nog geen enkele aandacht voor je eigen seksuele ontwikkeling op school. Je had twee smaken: hetero of homo’, vertelt Sebastiaan.
‘Een van mijn docenten vertelde me dat homo zijn een fase is en vroeg of ik het voortaan voor me wilde houden. Ook ouders waren er niet van gecharmeerd dat ik als openlijk homoseksuele leerling rondliep op school. Ze klaagden geregeld bij de directie. Want een homo in de klas zou hun kinderen alleen maar afleiden van het leren.’
Sebastiaan werd op het matje geroepen. ‘Ik moest een andere school gaan zoeken. Mijn moeder heeft daar toen een stokje voor gestoken. Ze heeft bij de schooldirecteur gedreigd dat ze de media ging opzoeken als ze mij van school zouden sturen. En zo heb ik toch mijn havo af kunnen maken.’
‘Een homo in de klas zou hun kinderen alleen maar afleiden van het leren’
Alter ego Miss Sasha Sweetheart
En zo werd Sebastiaan docent Nederlands. Hiernaast is hij voorzitter van lhbti-belangenorganisatie COC Friesland, en heeft hij in zijn vrije tijd dus een alter ego. Miss Sasha Sweetheart, een lieve en toegankelijke dragqueen, treedt een paar keer per jaar op. Onder meer bij de Pride in Leeuwarden.
‘Als klein ventje van vijf vond ik het al leuk om in de spotlights te staan en mensen te entertainen. Ik trok dan een jurkje met rode stippen aan, die mijn moeder speciaal op maat had geknipt. Miss Sasha is ontstaan tijdens het toneel van een kinderspelweek in Heerenveen. Ik speelde een Amerikaanse talkshowdame. Ik vond het zo leuk om te doen, dat ik mij meer in de dragscene ben gaan verdiepen’, vertelt Sebastiaan.
‘Miss Sasha Sweetheart heeft ruimte in haar hart voor iedereen. Mensen hebben daar erg behoefte aan. Er is al zoveel ellende en verdriet in de wereld. Miss Sasha laat zien dat je ook gewoon lief voor elkaar kunt zijn.’
‘Miss Sasha laat zien dat je ook gewoon lief voor elkaar kunt zijn’
Voortgezet Speciaal Onderwijs
Het contrast met Sebastiaans baan als docent is groot. ‘Ik werk sinds dit schooljaar als leerkracht binnen het VSO (Voortgezet Speciaal Onderwijs). Veel van onze leerlingen hebben een emotioneel lagere leeftijd dan hun werkelijke leeftijd. Ik heb dus te maken met kinderen in een ouder jasje.’
Sebastiaan vervolgt: ‘Dat betekent dat ik niet zomaar een gesprek kan voeren over transgender personen of non-binaire mensen (mensen die zich niet thuis voelen bij het hokje man of vrouw, red.). Dat is voor hen onbegrijpelijke taal en dat roept alleen maar weerstand op. Ik heb bijvoorbeeld een rugzak in regenboogkleuren, dat is voor veel leerlingen aanleiding tot een levendig gesprek. Ik sta regelmatig met mijn mond vol tanden. Dan weet ik even niet hoe ik moet reageren.’
‘Pas toen ik in Leeuwarden ging studeren was ik sterk genoeg om me als mijzelf te presenteren'
‘The only gay in the village’
‘In de grote steden was homoseksualiteit, genderfluïditeit (dat betekent dat je genderidentiteit en/of -expressie zowel mannelijk als vrouwelijk omvat, red.) en drag al meer aanwezig en geaccepteerd. Het had allemaal nog geen naam, maar het bestond wel. Pas toen ik in Leeuwarden ging studeren was ik sterk genoeg om me als mijzelf te presenteren, met mijn seksualiteit en alles wat daarbij kwam kijken.’
‘In de eerste jaren van mijn leraarschap was ik the only gay in the village. Maar onbekend maakt onbemind. Ik ben altijd het gesprek aangegaan met de leerlingen, de ouders en mijn collega’s. Dat is het beste dat je kunt doen.’