Rome, 4 december 2024 – In de Vaticaanse Basiliek vond maandagavond het ritueel van de zogeheten recognitio plaats, Latijn voor ‘inspectie’. Dat is een traditionele ceremonie waarbij de Heilige Deur wordt geïnspecteerd om vast te stellen dat zij intact en verzegeld is en klaar om opnieuw geopend te worden aan het begin van het nieuwe jubeljaar.
Een voornaam onderdeel van een pelgrimage naar Rome in een jubeljaar is het betreden van de grootbasilieken doorheen de geopende Heilige Deuren. Het passeren daarvan symboliseert de bekering tot Christus, die van zichzelf zei: ‘Ik ben de deur: wanneer iemand door Mij binnenkomt, zal hij gered worden; hij zal in- en uitlopen en hij zal weidegrond vinden’ (Joh. 10:9).
Metalen kistje
De ceremonie begon met een gebed geleid door de aartspriester van de Sint-Pietersbasiliek, kardinaal Mauro Gambetti. Daarna braken de sampietrini, medewerkers van de Kerkfabriek van de Sint-Pieter die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op en het onderhoud van de Vaticaanse Basiliek, de muur die de Heilige Deur van de zijde van de kerkruimte afsluit. Daarna verwijderden de sampietrini een metalen kistje dat in de muur werd bewaard sinds de sluiting van het Buitengewoon Jubileum van Barmhartigheid op 20 november 2016.
Het kistje bevat de sleutel waarmee de paus de Heilige Deur zal openen op de avond van 24 december. Het bevat ook handgrepen, het perkamenten certificaat van de sluitingsakte, vier gouden stenen en enkele medailles, waaronder die van de pontificaten van Franciscus, Benedictus XVI en Johannes Paulus II.
Volgend op de recognitio was er een processie vanaf de nog gesloten Heilige Deur naar het pauselijk hoofdaltaar boven het Graf van Petrus. Na een kort gebed door kardinaal Gambetti begaf men zich naar de kapittelzaal, waar de metalen kist werd geopend die van de Heilige Deur was verwijderd. Aanwezig waren aartsbisschop Rino Fisichella, pro-prefect van het Dicasterie voor Evangelisatie, en aartsbisschop Diego Ravelli, meester van de pauselijke liturgische vieringen, die de documenten en voorwerpen van de recognitio in ontvangst namen om ze aan paus Franciscus te overhandigen.
Op dinsdagmiddag vond dezelfde ceremonie plaats voor de Heilige Deur van de aartsbasiliek Sint-Jan van Lateranen, de kathedraal van het bisdom Rome. Op 5 december zal de rite van recognitie plaatsvinden in de basiliek Sint-Paulus buiten de Muren en op 6 december in de basiliek Sint-Maria de Meerdere.
Hamer
Vanaf het Heilig Jaar 1500 tot het Heilig Jaar 1975 was het de paus zelf die begon met de sloop van de muur die de Heilige Deur omsloot. Met een hamer, gemaakt van goud en later van zilver, sloeg hij symbolisch drie keer op de muur. Later zouden metselaars de muur volledig afbreken.
Het ritueel waarbij de paus zelf met een hamer de Heilige Deur van de Sint-Pieter sloopte, werd afgeschaft vanwege veiligheidsredenen. Tijdens de opening van het Heilig Jaar 1975 vielen er cementen brokstukken op paus Paulus VI toen hij de deur openbrak. Om dergelijke incidenten te voorkomen, besloot paus Johannes Paulus II het ritueel te wijzigen. Voor het Heilig Jaar 1983 liet de Poolse paus daarom het gebruik van de hamer achterwege. Bij de opening van het Grote Jubeljaar 2000 liet hij de bakstenen muur al eerder verwijderen, zodat hij de deur slechts met geringe kracht hoefde open te duwen.