Rome, 8 september 2021 - Paus Franciscus begint zondag aan zijn apostolisch bezoek aan Slowakije. Volgens de 97-jarige Slowaakse kardinaal Jozef Tomko weet de huidige paus meer over het land dan men verwachten zou. Franciscus had in Argentinië immers contact met Slowaakse emigranten, aldus Tomko in een interview met de website Postoj.sk.
De paus weet “veel dingen over Slowakije waarvan wij niet zouden denken dat hij ze over ons weet”, aldus curiekardinaal Tomko, voormalig prefect van de Congregatie voor de Evangelisatie der Volken.
In de speculaties van de media over de beweegredenen van paus Franciscus om de Slowaakse Republiek te bezoeken is “een belangrijke impuls verborgen gebleven”, zegt de oudste nog levende kardinaal. Tomko heeft namelijk de indruk dat de paus “in zijn geboorteland Argentinië in direct contact kan zijn gekomen met emigranten uit Slowakije”. De kardinaal noemt twee bekende en controversiële migranten: de franciscaan en dichter Rudolf Dilong (1905-1986), een belangrijke representant van het Slowaakse modernisme; en schrijver Jozef Cíger-Hronský (1896-1960), tegenstander van de Slowaakse Nationale Opstand (1944) tegen de Duitse bezetter. Beiden waren voorstanders van de Slowaakse onafhankelijkheid en centrale figuren van de verbannen Slowaken na de Tweede Wereldoorlog.
Kardinaal Tomko, die in 1924 geboren werd in Udavské en sinds 1945 in Rome woont, brengt de laatste jaren zijn zomers graag door in het Slowaakse kuuroord Bardejovské Kúpele. Hij zal de paus op 14 september in de stad Kosiče ontmoeten.
Tomko’s aanwezigheid tijdens het bezoek van paus Franciscus is in meerdere opzichten veelbetekenend: tijdens het laatste bezoek van Sint-Johannes Paulus II aan Slowakije in 2003 las hij de toespraken voor van de aan Parkinson lijdende paus, die toen al een spraakgebrek had. Daarmee staat Tomko voor de continuïteit van de Poolse paus, die in Slowakije bijzonder wordt vereerd, met Franciscus, die minder populair is bij de Slowaakse katholieken.
Bovendien wijdde Tomko in 2009 de redemptorist Róbert Bezák tot bisschop, nadat die was benoemd tot aartsbisschop van het Slowaakse aartsbisdom Trnava. In 2012 werd Bezák door paus Benedictus XVI om nooit opgehelderde redenen uit zijn ambt ontheven. Paus Franciscus heeft de redemptorist echter in aanloop naar het bezoek aan Slowakije min of meer gerehabiliteerd, mogelijk onder invloed van Tomko.
Jozef Tomko, die door paus Johannes Paulus II in 1985 tot kardinaal werd verheven, was de eerste Slowaakse kardinaal sinds de oprichting van Tsjecho-Slowakije.
Tomko was samen met kardinaal Julian Herranz Casado en kardinaal Salvatore De Giorgi lid van een in 2012 door Benedictus XVI ingestelde commissie. Zij kregen de opdracht onderzoek te doen naar een aantal schandalen binnen de Romeinse Curie, waaronder het uitlekken van vertrouwelijke documenten aan de pers (Vatileaks). Het onderzoeksrapport bleef strikt geheim. Alleen Benedictus en diens opvolger kregen het te lezen.
