Van Europa als samenhangend geheel is in de geschiedenis pas sprake op het moment dat een aanwijsbare samenhang tussen alle bevolkingsgroepen van het continent kan worden waargenomen. Het christendom heeft de benodigde samenhang gebracht; voor het grootste deel van Europa was die samenhang een feit zo rond het begin van de eerste kruistocht in het jaar 1097.

Zie verder het uitgebreide lemma Europa.