Een palmpasenstok of palmpaasje is een met groene takjes en lekkernijen versierde stok, in de vorm van een kruisje, die kinderen ter gelegenheid van Palmzondag maken en in optocht meedragen.

Op Palmzondag herdenkt de Kerk de blijde intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. De mensen bedekten de weg voor hem onder meer met de takken van palmbomen. In de viering van Palmzondag neemt de processie nog altijd een centrale plaats in. De liturgie bevat een processie naar de kerk, met een kruisdrager en eventueel een wierookdrager voorop, gevolgd door de priester en de gelovigen die (buxus)takken meedragen.

Kinderen

Tijdens de processie op Palmzondag dragen de kinderen in de regel geen palmtakken, maar zogenoemde 'palmpaasjes' of palmpasenstokken. De stokken hebben de vorm van een kruisje en zijn versierd met groene takjes (meestal van een buxus) en met snoepjes, eitjes en andere lekkernijen. Bovenop wordt een broodje in de vorm van een vogel gestoken, doorgaans een haantje.

Delen

Dikwijls delen de kinderen deze palmpaasjes na afloop van de viering uit in de buurt, met name aan mensen die vanwege hun leeftijd of een ziekte niet aanwezig konden zijn. In Oost-Nederland komt de kinderoptocht met palmpaasjes ook wel buiten de context van een kerkelijke viering voor.

Paassymboliek

De palmpasenstok is met veel symboliek omgeven. De groene takjes verwijzen naar Christus' intocht in Jeruzalem, het brood naar de instelling van de Eucharistie op Witte Donderdag, en het kruis naar het lijden en sterven van Christus op Goede Vrijdag. Het snoep en de overige versierselen zijn tekens van vreugde over het nieuwe leven dat Pasen heeft gebracht.

Vruchtbaarheid

De palmpasenstok is nauw gelieerd aan heidense vruchtbaarheidsfeesten, waarmee vroeger, bij het aanbreken van de lente, het nieuwe leven in de natuur werd gevierd. Jong groen kondigde het voorjaar aan, deeg vertegenwoordigde kiemkracht en eieren stonden voor nieuw leven. Ook ronde vormen, zoals kransen, kwamen veel voor. De cirkel symboliseert immers de kringloop van het jaar en van het leven. Vandaar dat vroeger een hoepel om de palmpasenstok zat.

Haan

Het haantje bovenop de palmpasenstok is voor velerlei uitleg vatbaar. Volgens sommigen is het een verwijzing naar de ontrouwe Petrus. Voordat de haan op Goede Vrijdag kraaide had Petrus, zoals Jezus had voorspeld, drie keer gezegd dat hij Jezus niet kende (o.a. Mt. 26,30-35 en 69-75). De haan kan ook gezien worden als symbool voor Jezus: Christus schudt je wakker en vertelt je dat het licht eraan komt.