Marioepol in betere tijden

Königstein, 9 maart 2022“Marioepol is als Armageddon. Het is een hel. Vertel de wereld alstublieft dat het een tragedie is. Er wordt in het wilde weg geschoten. De hele stad is als één groot slagveld. Overal vallen bommen. Overal hoor je schieten.” Aldus de noodkreet van een rooms-katholieke priester tegenover Kerk in Nood.  

Marioepol is een havenstad aan de Zee van Azov in het zuidoosten van Oekraïne. De rooms-katholieke hulporganisatie stond in contact met leden van de Orde van Sint-Paulus de Eerste Heremiet (Paters Paulijnen) aldaar. Maar sinds 3 maart was er niets meer van hen vernomen. Totdat afgelopen zondag pater Pavlo contact opnam. De avond ervoor wist hij uit de belegerde stad te ontkomen.

“Marioepol is een stad omsingeld door het Russische leger. De mensen zitten gewoon in hun kelders. We konden bijna niet slapen. Niemand kon slapen. Ons hele lichaam deed pijn van alle bomaanslagen. Ik had een schuilplaats opgezet in een hoek – dat was waar ik leefde, bij wijze van spreken. We waren allemaal bang. Ons klooster werd gebouwd met de hulp van Kerk in Nood en het gebouw was nog niet klaar. Helaas hadden wij geen kelder”, luidt het verslag van de paulijner pater tegenover de Duitse afdeling van Kerk in Nood.

“Sinds kort hadden we ook geen elektriciteit, geen water en niets te eten… alleen de voorraden die we hadden meegebracht. Twee dagen lang had ik slechts een blik eten: als je zoiets meemaakt, heb je geen honger. Je kunt overleven zonder voedsel, maar niet zonder water. Mensen verlieten hun huizen op zoek naar water, en als gevolg daarvan stierven velen van hen een wrede dood. Op straat lopen in Marioepol stond gelijk aan zelfmoord. We zeiden tegen de gelovigen dat ze thuis moesten blijven en dat we geen missen zouden opdragen, omdat het te gevaarlijk was.”

“Op zaterdag vormden we een konvooi van 100 auto’s en wilden we de stad verlaten. De soldaten bij alle controleposten lieten ons door totdat de separatisten van de zogenaamde Republiek Donetsk ons tegenhielden. We mochten niet verder, maar we mochten onze toevlucht zoeken in een klein dorp. Daarna waren er meer omwegen. We hadden zwangere vrouwen en kinderen bij ons. Ik kan het beeld niet vergeten van een zwangere vrouw op haar knieën, smekend aan de separatisten om ons door te laten, maar ze weigerden.”

Marioepol is de tiende grootste stad van Oekraïne, en de tweede grootste in Oblast Donetsk. Volgens een schatting van vorig jaar telde de stad 431.859 inwoners. De bevolking is grotendeels Russischtalig. Etnisch gezien is de bevolking ongeveer gelijk verdeeld is tussen Oekraïners en Russen. De stad heeft ook een aanzienlijke Griekse minderheid.

Marioepol (Grieks: Marianopoli = 'Stad van Maria'), werd gesticht op de plaats van een voormalig Kozakkenkampement met de naam Kalmioes en kreeg in 1778 stadsrechten. Het is een centrum geweest voor graanhandel, metallurgie en zware industrie. De stad speelde sleutelrol in de industrialisatie van Oekraïne. 

Toen de stad Donetsk in 2014 de hoofdstad werd van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk, werd Marioepol het voorlopige administratieve centrum van de Oblast Donetsk. De stad werd op 13 juni 2014 door Oekraïense troepen veiliggesteld, maar is sindsdien verschillende keren aangevallen.