Keniaanse overheidsfunctionarissen en pathologen in beschermende kleding staan klaar voor het begin van de postmortale analyse van de slachtoffers van het bloedbad van Shakahola in het begrafeniscentrum van het district Malindi, in Malindi op 1 mei 2023.

Nairobi, 2 mei 2023 - Nu het dodental in het Shakahola-drama in Kenia is opgelopen tot 110, is vastgesteld dat de meeste slachtoffers kinderen zijn. Volgens de Keniaanse minister van Binnenlandse Zaken, Kithure Kindiki, zijn wellicht niet alle doden omgekomen door honger, zoals eerder werd aangenomen. “Er werden ook andere methoden gebruikt, waaronder pijnigen”, zei de bewindsman op basis van “voorlopige observaties”. Intussen heeft de Katholieke Kerk de regering opgeroepen om de bevolking beter te beschermen tegen sekteleiders.

Alle slachtoffers waren volgelingen van de 51-jarige predikant Paul Mackenzie van de Good News International Church, die zijn volgelingen naar verluidt had oproepen te bidden en te vasten “om Jezus te ontmoeten”, en dat de wereld op 15 april zou vergaan. Mackenzie zit momenteel in hechtenis.

De ontdekking van de lijken werd gedaan in het Shakahola-bos in Kilifi County in het oosten van Kenia. Daar bevindt zich een 800 hectare grote ranch.

Meer dan 350 mensen, onder wie bijna 200 kinderen, zijn door families als vermist opgegeven, aldus de Keniaanse Rode Kruisvereniging in de nabijgelegen kustplaats Malindi. De zoektocht naar meer graven werd opgeschort wegens zware regens in de regio, maar zou deze week worden hervat.

Velen van Mackenzie’s volgelingen stierven van de honger nadat ze wekenlang zonder voedsel hadden gezeten. Maar ambtenaren vermoeden dat sommige slachtoffers op andere wijze om het leven zijn gekomen. “De voorlopige rapporten die we krijgen is dat sommige van de slachtoffers niet van de honger zijn gestorven. Er zijn andere methoden gebruikt, waaronder het toebrengen van pijn, alleen al door fysieke en voorlopige observatie”, vertelde minister Kindiki aan verslaggevers.

“Religieuze leiders roepen op tot onderzoek of de lichamen die uit de graven in Shakahola worden gehaald van mensen zijn die van honger zijn omgekomen of dat ze daarheen zijn gebracht”, zei mgr. Willybard Kitogho Lagho, de rooms-katholieke bisschop van Malindi, in een interview op 28 april aan OSV News.

Volgens de bisschop willen de leiders weten in hoeverre de sekteleider volgelingen had buiten Kilifi County.

Mackenzie had apocalyptische boodschappen verspreid in online preken. Hij voerde ook exorcisme uit om demonen uit te drijven die de leden van zijn genootschap zouden kwellen. Zijn online beschikbare opnames waarschuwen voor “naderend onheil”, het “einde van de wereld” en de “gevaren van de wetenschap”. Hij preekte tegen onderwijs en ontmoedigde kinderen naar school te gaan.

Mgr. Lagho legde uit dat de sekteleider zijn volgelingen binnen Shakahola heeft gebruikt om familieleden en vrienden te lokken. “Soms niet alleen voor genezing. Velen van hen die het bos ingingen kwamen er nooit meer uit. Of ze land verkocht kregen, daarvoor moesten betalen en vervolgens werden gedood, is iets dat moet worden onderzocht”, aldus de bisschop. Hij riep op tot een deskundige analyse van preken van predikanten over zowel “gebedsgenezing” als over de gevaren van de conventionele geneeskunde. “Als mensen zouden sterven aan een ziekte die door de conventionele geneeskunde kan worden genezen, gewoon omdat ze misleid werden om de conventionele geneeskunde te verlaten voor gebedsgenezing, dan is dat een zeer grote bedreiging”, aldus de bisschop.

Sommige religieuze leiders willen dat de regering hun de bevoegdheid geeft om eigen regels op te leggen en de “rotte appels” onder hen te verwijderen. In het verleden stuitten dergelijke voorstellen op verzet van sommige pentecostale en charismatische kerkleiders.

Pogingen om religieuze organisaties in Kenia te reguleren nemen vaak een politieke wending. Hoewel dergelijke overheidsmaatregelen kunnen worden bekritiseerd als pogingen om de vrijheid van godsdienst te verstikken, spreken sommige politici hun steun uit voor dergelijke maatregelen, omdat veel van hun kiezers lid zijn van die kerken.

Katholieke leiders in Kenia drongen erop aan dat het drama in Shakahola niet zou leiden tot een haatcampagne tegen religie in het algemeen. “Wij waarschuwen voor een algemene veroordeling van de kerk, het christendom of religie in het algemeen als gevolg van deze gebeurtenissen. ... Een tragedie als de huidige aangrijpen om antichristelijke, antireligieuze of antitheïstische aanvallen uit te voeren is niet fatsoenlijk en niet nuttig voor de slachtoffers of de samenleving in het algemeen”, zei Charles Kanjama, een katholieke advocaat en voorzitter van het Kenya Christian Professional Forum, in een verklaring van 29 april. “Wij staan erop dat het mogelijk is de in de Keniaanse grondwet gewaarborgde vrijheid van godsdienst te handhaven en tegelijkertijd te voorkomen dat criminelen die vrijheid in hun voordeel gebruiken.”