Sinaï (ACI Mena), 7 juni 2025 – De Grieks-orthodoxe communiteit van het eeuwenoude Sint-Catharinaklooster op het Egyptische schiereiland Sinaï heeft uit protest haar deuren voor het publiek gesloten. De monniken zijn woedend omdat een Egyptische rechtbank recentelijk heeft bepaald dat zij geen eigenaar van het kloostercomplex zijn maar de staat. De gerechtelijke uitspraak heeft geleid tot internationale verontwaardiging.
Het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel, samen met de orthodoxe patriarchaten van Jeruzalem en Alexandrië, de orthodoxe kerken van Griekenland en Cyprus, en de Griekse Unie van Theologen hebben allen hun bezorgdheid uitgesproken.
Diplomatieke inspanningen
Griekenland heeft zich geprofileerd als de sterkste politieke verdediger van het klooster. De Griekse minister van Buitenlandse Zaken, Georgios Gerapetritis, besprak woensdag de status van het Sint-Catharinaklooster tijdens een ontmoeting met zijn Egyptische ambtgenoot Badr Abdelatty in Caïro.
Aartsbisschop Damianos van Sinaï, Pharan en Raitho beschrijft de situatie als “juridische manipulatie”. Hij verklaart dat het klooster sinds 1980 eigendomsdocumenten voor 71 locaties heeft ingediend en officiële ontvangstbewijzen als bewijs heeft bewaard. De Egyptische staat weigert echter consequent deze claims te erkennen, ondanks dat vergelijkbare zaken elders wel volledig werden erkend.
“We hebben deze schat sinds de zesde eeuw beschermd,” aldus de 91-jarige aartsbisschop, die al sinds zijn 27ste in het klooster woont. “En nu wordt ons verteld dat we het weliswaar mogen gebruiken, maar dat we geen eigenaar zijn. Stel je voor hoe groot de pijn is!”
Juridische onzekerheid
Christos Kompiliris, de juridische vertegenwoordiger van het klooster, legt uit dat onderhandelingen over een akkoord negen maanden duurden en bijna waren afgerond toen de gesprekken vlak voor de ondertekening abrupt werden beëindigd. Vervolgens werd een gerechtelijke uitspraak gedaan die het hart van dat akkoord tegensprak.
Kompiliris waarschuwt dat de uitspraak de staat toestaat om het eigendom terug te vorderen als de monniken ooit vertrekken –om welke reden dan ook. Dat levert hun voortgezette aanwezigheid over aan de genade van onvoorspelbare politieke of bestuurlijke beslissingen.
“Deze nieuwe juridische status brengt de gehele toekomst van het klooster in gevaar,” stelt hij. De uitspraak bevestigt niet alleen het staatseigendom, maar staat ook de confiscatie toe van 25 van de 71 eigendommen van het klooster.
Toeristische ambities
Achter de schermen geloven sommigen dat de controverse voortkomt uit het ‘Grote Transfiguratie’-project, gelanceerd in 2021 door de Egyptische president Abdel Fattah el-Sisi om het Sint-Catharinacomplex en het omliggende terrein om te vormen tot een volledig geïntegreerde toeristische bestemming. Critici stellen dat dit plan het heilige monastieke karakter van de plek bedreigt.
Anderen zien de uitspraak echter als een kwestie van Egyptische soevereiniteit, bedoeld om te voorkomen dat het klooster evolueert tot een onafhankelijke entiteit, een ‘soort Vaticaanstad’.
Het Sint-Catharinaklooster, gelegen aan de voet van de berg waar volgens de overlevering Mozes de Tien Geboden ontving, is een van de oudste nog functionerende christelijke kloosters ter wereld en staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst. In het woestijnklooster liggen relieken die aan de heilige Catharina van Alexandrië worden toegeschreven. Volgens een legende hadden engelen haar dode lichaam naar de Sinaï overgebracht.