Rome, 10 maart 2022 - Een tweede ontmoeting van paus Franciscus en patriarch Kirill is onwaarschijnlijk geworden. Dat heeft de staatssecretaris van de Heilige Stoel, kardinaal Pietro Parolin, gisteren gezegd tegen Italiaanse journalisten naar aanleiding van zijn recente telefoongesprek met de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov.
Parolin zei dat het gesprek met Lavrov niet nuttig was geweest. En over de preek van patriarch Kirill van afgelopen zondag zei de kardinaal dat het hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk daarmee niet bepaald de wereldvrede heeft bevorderd. “Integendeel, ze dreigen de gemoederen nog meer te verhitten en de richting van een escalatie op te gaan en de crisis niet op een vreedzame manier op te lossen.”
In de afgelopen dagen heild Kirill, die zich tot voor kort had onthouden van directe uitspraken over de Oost-Oekraïense kwestie, twee preken waarin hij afweek van zijn neutrale positie en een duidelijk pro-Poetin-standpunt verkondigde.
Op 6 maart gaf de patriarch aan de separatisten in de Donbas-regio te steunen. Hij suggereerde dat een niet nader genoemde westerse groep van naties genocidecampagnes organiseert tegen landen die weigeren homoparades te houden. Gisteren verwees hij in een preek naar Russen en Oekraïners als “één volk”. De orthodoxe kerkleider beschuldigde vervolgens het Westen van het leveren van wapens aan Oekraïne in een poging Rusland te verzwakken.
Gevraagd naar een mogelijke tweede ontmoeting tussen paus Franciscus en Kirill, waarvan het gerucht ging dat die ergens tussen juni en juli van dit jaar zou plaatsvinden, zei kardinaal Parolin: “De kwestie is zeer gecompliceerd, ook door de spanningen die er zijn geweest tussen de Kerken, dus op dit moment is er geen mogelijkheid geweest.” Hij voegde eraan toe: “Deze situatie is ingewikkeld. We zullen zien.”
Paus Franciscus en Kirill ontmoetten elkaar voor het eerst in 2016 in Havana, Cuba, terwijl de paus op weg was naar Mexico. De ontmoeting betekende een historische mijlpaal, want het was de eerste keer dat een paus en een Russische patriarch elkaar ooit hadden ontmoet. Maandenlang ging het gerucht dat een tweede ontmoeting tussen de twee dit jaar zou plaatsvinden, maar het lijkt er nu op dat de Russisch-Oekraïense oorlog, nu in de tweede week, deze plannen heeft gedwarsboomd.
In zijn opmerkingen sprak Parolin ook over zijn gesprek dat hij recentelijk met Lavrov voerde. “We spraken ook over humanitaire corridors, dat een van de verzoeken was namens de paus, om ze te respecteren, evenals de kwestie van respect voor burgers in het algemeen.” Er werden echter geen “geruststellingen” gegeven over de totstandbrenging en de veiligheid van humanitaire corridors voor burgers die het conflict ontvluchten, zei hij. Over de vraag of er nog ruimte is om te onderhandelen en de oorlog te beëindigen, zei Parolin: “Ik hoop van wel, want anders is er geen mogelijkheid dat deze oorlog op een onderhandelde manier zal eindigen; de marges zijn zeker erg krap, maar de hoop is dat we tot een onderhandelde positie kunnen komen.”