17-06-2020
Paus Franciscus heeft vandaag aan het einde van de algemene audiëntie stil gestaan bij de Dag van het Geweten. Hij riep de gelovigen op te allen tijde trouw te blijven aan het eigen geweten.

“Vandaag is de Dag van het Geweten, geïnspireerd door het getuigenis van de Portugese diplomaat Aristides de Sousa Mendes, die tachtig jaar geleden besloot de stem van het geweten te volgen en het leven van duizenden vervolgde Joden en anderen te redden”, zei de paus tegenover de Vaticaanse tv-camera in de Bibliotheek van het Apostolisch Paleis.

“Moge de vrijheid van het geweten altijd en overal worden gerespecteerd; en moge iedere christen een voorbeeld geven van vastberadenheid met een geweten dat oprecht en verlicht is door het Woord van God”, aldus de Heilige Vader.

Op 17 juni 1940 nam de Portugese diplomaat Aristides de Sousa Mendes het radicale besluit om met gevaar voor eigen leven zoveel mogelijk mensen uit handen van de nazi’s en de collaborerende Fransen te houden. Daarmee redde hij het leven van naar schatting 30.000 personen, onder wie ongeveer 10.000 Joden. 

Aristides de Sousa Mendes was de Portugese consul in Bordeaux, Frankrijk. Na de oprichting van een Franse staat die met de Duitsers collaboreerde, het Vichy-regiem, waren Joden en andere vervolgden er niet meer veilig. Van 17 tot en met 19 juni 1940 verstrekte de diplomaat visa aan alle vluchtelingen die hij kon vinden. Bij terugkomst in zijn vaderland werd hij daarvoor gestraft door het extreemrechtse bewind van Portugal. In 1954 stierf hij in armoede in een franciscaans hospitaal in Lissabon.

De Dag van het Geweten moet niet worden verward met de vorig jaar door de VN ingestelde Internationale Dag van het Geweten, jaarlijks te vieren op 5 april.