Vaticaanstad, 1 september 2021 - Paus Franciscus heeft in zijn eerste interview na zijn darmoperatie van begin juli een standpunt over een hele reeks onderwerpen ingenomen. Tegenover de Spaanse katholieke radio-omroep COPE ontkent de Heilige Vader decgeruchten dat hij een aftreden zou overwegen. Hij verdedigt zijn decreet over de Tridentijnse mis en zijn Chinabeleid. Ook bekritiseert hij de snelle terugtrekking van de VS uit Afghanistan.
Lees ook: ‘Verpleger redde mijn leven’, zegt Franciscus
De paus noemt de manier waarop president Joe Biden Amerikaanse troepen uit Afghanistan heeft teruggetrokken ondoordacht. Volgens Franciscus is bij de planning ervan niet met alle mogelijke scenario’s rekening gehouden. Bovendien vindt hij dat er duidelijk sprake is geweesr van “veel naïviteit”. De terugtrekking was volgens hem legitiem, maar in geen geval mag de Afghaanse bevolking zomaar aan haar lot worden overgelaten. Het Vaticaan zal zich diplomatiek voor de mensen in Afghanistan blijven inzetten.
Wanneer de paus in het vraaggesprek de Duitse bondskanselier Angela Merkel als een “grote figuur in de wereldpolitiek” prijst, en zijn oordeel kracht wil bij zetten met een quote van haar, begaat hij een vergissing. Onbedoeld haalt hij niet Merkel maar de Russische president Vladimir Poetin aan. De zin die de paus aan Merkel toeschrijft, is door Poetin gezegd tijdens een persconferentie met Merkel in Moskou op 20 augustus. Franciscus citeert hem in het Spaans. Het gaat over een “onverantwoordelijk beleid” van het Westen, dat in andere landen democratieën probeert te vestigen zonder rekening te houden met religieuze bijzonderheden en tradities.
Er doen zich de afgelopen weken in sommige media speculaties voor over een eventueel aftreden. De basis daarvoor zou volgens anonieme Vaticaanse bronnen gelegen zijn in niet bevestigde plannen van Franciscus om een kerkelijke wet over de status van een emeritus paus te ontwerpen. In het COPE-interview wijst hij die speculaties van de hand. “Ik weet niet hoe ze op het idee zijn gekomen”, aldus de paus.
Het hoofd van de Katholieke Kerk verdedigt zijn recente decreet om de viering van de eucharistie volgens de Tridentijnse ritus aan banden te leggen. De reden daarvoor was dat de ‘oude mis’ te zeer een instrument van een traditionalistische “ideologie” geworden was. “Dus moesten we reageren met duidelijke regels.” Hij voegt eraan toe dat het er nu op aankomt “excessen” met pastorale zorg te vermijden.
Franciscus verdedigt ook de bilaterale dialoog van de Heilige Stoel met de regering van de Volksrepubliek China. Het was “niet gemakkelijk, maar ik ben ervan overtuigd dat we de dialoog niet moeten opgeven”. Men kan zich volgens hem vergissen, maar het huidige beleid noemt hij de juiste weg. Afzonderlijke concrete zaken, zoals de benoeming van nieuwe bisschoppen, zijn voorzichtige stappen, ook al “kunnen de resultaten ervan van de ene of van de andere kant twijfelachtig lijken”. Zijn Chinabeleid wordt fel bekritiseerd door een aantal Chinese katholieken die menen dat hij de ‘ondergrondse kerk’ heeft laten stikken door teveel mee te gaan met de staatsbemoeienis in kerkelijke aangelegenheden.