Awa III

Rome, 9 november 2024 – Paus Franciscus heeft vanochtend Awa III, de katholikos-patriarch van de Assyrische Kerk van het Oosten, ontvangen. Het hoofd van deze kerk van de Oost-Syrische ritus was in het Vaticaan om de 30ste verjaardag van de Gemeenschappelijke Christologische Verklaring te vieren.

Bij de audiëntie waren ook de leden van de gemengde commissie voor de dialoog tussen de Katholieke Kerk en de Assyrische Kerk van het Oosten. 

De hoofdzetel van de Assyrische Kerk van het Oosten bevindt zich in Ankawa bij Erbil in Iraaks Koerdistan. De kerk telt ongeveer 400.000 gelovigen, verspreid over het Midden-Oosten en India, evenals een diaspora in het Westen, voor de VS. Zo werd Awa III in 1975 als Awa Royel geboren in Chicago. Drie jaar geleden trad hij aan als katholikos-patriarch. In november 2022 werd mar Awa ook al door paus Franciscus in Vaticaanstad ontvangen

Misverstanden uit de weg geruimd

Vanochtend sprak de paus over de grote voortgang van de toenadering tussen beide kerken. Dertig jaar geleden werd de grote angel uit het al bijna zestien eeuwen durende schisma. In de gemeenschappelijke verklaring, ondertekend op 11 november 1994 door paus Johannes Paulus II en katholikos-patriarch Dinkha IV, werden alle misverstanden die in de loop der eeuwen over elkaars dogma’s over de betekenis van Jezus Christus uit de weg geruimd. Daarna werd het oecumenisch contact voortgezet op weg naar het herstel van de volledige eucharistische tafelgemeenschap. 

Franciscus prees in zijn toespraak tot zijn gasten de opmerkelijke resultaten van de dialoogcommissie, zowel op doctrinair als op pastoraal niveau. Zo noemde de paus een overeenkomst uit 2001 en een uit 2017 waardoor het mogelijk is voor rooms-katholieken en Assyrisch-oriëntalen om in bepaalde omstandigheden elkaars sacramenten te ontvangen. “Meer recent, twee jaar geleden, legde een document over De beelden van de Kerk in de Syrische en Latijnse Tradities de basis voor een gemeenschappelijk begrip van de constitutie van de Kerk”, aldus Franciscus.

“Daarom heb ik vandaag de gelegenheid om u allen, theologen die lid zijn van de Gemengde Commissie, te bedanken voor uw inzet. Zonder uw werk zouden deze doctrinaire en pastorale overeenkomsten niet mogelijk zijn geweest”, zei de pontifex. “De theologische dialoog is inderdaad onmisbaar op onze weg naar eenheid, want de eenheid waar we naar verlangen is eenheid in geloof, op voorwaarde dat de dialoog van de waarheid nooit gescheiden wordt van de dialoog van naastenliefde en de dialoog van het leven: een menselijke, totale dialoog.”

Chaldeeuwse Kerk

De Assyrische Kerk van het Oosten behoort tot een stroming die eeuwenlang ‘nestorianisme’ werd genoemd. Nestorius was een Syrische monnik die patriarch van Constantinopel was, maar werd afgezet omdat hij streed tegen de opvatting dat Maria de Moeder van God was. Tijdens het Oecumenisch Concilie van Efeze in 431 werden zijn leerstellingen veroordeeld. Zijn volgelingen waren uit angst voor vervolging uitgeweken naar een land waar de Byzantijnse keizer hen niet kon treffen: Perzië. Zij werden daar getolereerd ook nadat de moslims het er voor het zeggen hadden gekregen. Vanuit Perzië werden missiereizen naar Turkestan, India en China ondernomen. In China werd hun kerk vernietigd tijdens de Ming-dynastie. Een deel van de nestorianen kon standhouden in Mesopotamië. Daar stichtten zij de Assyrische Kerk van het Oosten. Een afsplitsing daarvan unieerde zich in de zestiende eeuw met de Apostolische Stoel van Rome: de Chaldeeuws-Katholieke Kerk.