12-07-2020

Paus Franciscus heeft vandaag in zijn Angelustoespraak enkele woorden gesproken over het besluit van de Turkse president Erdogan om de Ayasofya te herbestemmen tot moskee. De Heilige Vader zei dat hij “heel verdrietig” was.

Na het bidden van het Angelus wees de pontifex erop dat vandaag, de tweede zondag van juli, Zeezondag wordt gevierd. Veel christelijke kerken staan stil bij het leven van zeelieden en hun gezinnen. In de Katholieke Kerk wordt deze internationale themadag ondersteund door het Apostelschap van de Zee.

Het thema van de zee deed de paus denken aan Istanbul. De Turkse metropool ligt immers aan de zeestraat de Bosporus en aan de Zee van Marmara.

“De zee brengt me een beetje ver weg met mijn gedachten: naar Istanbul. Ik denk aan de Heilige Sofia, en ik ben erg verdrietig”, zei Franciscus, afwijkend van de geschreven tekst op het A4tje dat voor hem lag. Vervolgens liet hij een stilte vallen, alsof hij zocht naar meer woorden over dit onderwerp. Hij liet het daar echter bij en keerde vervolgens terug naar de voorbereide tekst.

Vrijdag vernietigden rechters van de Turkse Staatsraad een regeringsbesluit uit 1934 dat van de Ayasofia een museum maakte. Kort na de bekendmaking van het arrest ondertekende president Erdogan een decreet waardoor het wereldberoemde gebouw weer een moskee zal worden.

Vorige maand gaven de rooms-katholieke bisschoppen in Turkije aan dat ze niet van plan waren te protesteren als besloten zou worden om van de Hagia Sophia (Grieks voor 'Heilige Wijsheid') weer een moskee te maken. “Ook al vinden we het wenselijk dat de Hagia Sophia een museum blijft, is het niet aan ons om te interveniëren of zelfs maar onze mening te geven over een besluit dat enkel de Republiek Turkije betreft”, aldus de kerkleiders van de katholieke minderheid tegenover CNS.

De Kathedraal van de Heilige Wijsheid, gebouwd in opdracht van keizer Justinianus I (527-565), werd kort na de Ottomaanse verovering van Constantinopel in 1453 een moskee. In 1934 besloot de toenmalige regering van de Republiek Turkije om van het bedehuis een museum te maken.

Er wordt gevreesd dat de christelijke mozaïeken in de Hagia Sophia die in 1934 weer zichtbaar werden door het verwijderen van plamuur, opnieuw aan het oog onttrokken zullen worden.