Rome, 23 januari 2023 - Terwijl paus Franciscus zich voorbereidt op zijn apostolische reis naar Zuid-Soedan begin februari, heeft een katholieke bisschop in het land het pausbezoek omschreven als “uiterst cruciaal” voor de vrede en stabiliteit in de regio waar een dodelijke stammenstrijd blijft oplaaien.

In wat de Oecumenische Pelgrimage van de Vrede wordt genoemd, zal paus Franciscus 3-5 februari in de Zuid-Soedanese hoofdstad Juba zijn samen met de anglicaanse aartsbisschop Justin Welby van Canterbury en de presbyteraanse predikant Iain Greenshields, moderator van de Algemene Vergadering van de Kerk van Schotland. Daaraan voorafgaand brengt de paus eerst een bezoek aan de Democratische Republiek Congo (31 januari tot 3 februari).

De drie kerkleiders hadden de wens geuit de jongste natie ter wereld, waar christenen de meerderheid vormen, gezamenlijk te bezoeken. Het land werd in 2011 onafhankelijk, maar nauwelijks twee jaar later leidde een politiek geschil tot een gewapende strijd. Tegen de tijd dat er na een vredesakkoord in 2018 een einde aan kwam, waren naar schatting 400.000 mensen gedood. Hoewel de grootschalige gevechten zijn beëindigd, vinden er nog steeds dodelijke interetnische botsingen en aanvallen van milities plaats.

New members of South Sudan People's Defence Forces (SSPDF) of the Unified Forces attend with handmade wooden rifles or sticks during the graduation ceremony in Malakal on November 21, 2022. About nine thousand members including former soldiers of rebels in South Sudan's civil war were integrated into the country's Unified Forces after more than 3 years of training. Samir Bol / AFP

Bisschop Stephen Nyodho Ador Majwok van het Zuid-Soedanese bisdom Malakal zei dat het bezoek een bijzondere betekenis heeft voor hem en de gelovigen, en hij sprak zijn afschuw uit over de erbarmelijke omstandigheden van de ontheemden in de betwiste gebieden die door de gevechten zijn getroffen.

“Het bisdom Malakal is het zwaarst getroffen en heeft de vrede het hardst nodig. Het bezoek heeft dus een bijzondere betekenis voor mij als bisschop”, vertelde mgr. Majwok aan OSV News in een telefonisch interview op 19 januari. “Ik ben net terug uit het gebied waar de mensen het meest getroffen zijn. Wat ze nodig hebben is vrede, zodat ze terug naar huis kunnen”, zei hij over degenen die door het conflict ontheemd zijn geraakt.

Volgens de 50-jarige bisschop van Malakal verlangt de bevolking van het land naar vrede en stabiliteit, zodat ze zich vrij in alle delen van het land kunnen bewegen, de kampen kunnen verlaten en naar de dorpen kunnen terugkeren.

Kerkleiders in Zuid-Soedan zeggen dat het pausbezoek vrede en verzoening zal aanmoedigen en de solidariteit van de universele kerk met het land zal aantonen. Ook wordt verwacht dat het de politieke leiders zal aanmoedigen om voor vreedzame oplossingen te kiezen. De bisschop benadrukte verder dat het feit dat de apostolische reis oecumenisch is, ook helpt om de vrede te bewaren.

Pater John Gbemboyo Joseph Mbikoyezu, de coördinator van de katholieke bisschoppenconferentie van Soedan, zei dat de voorbereidingen voor het bezoek op schema liggen: de renovatie van kerken en wegen is voltooid, koren zijn voorbereid en er worden regelingen getroffen om het bezoek via de voornaamste media live uit te zenden.

In een zeldzaam en verbluffend gebaar na een retraite in het Vaticaan in april 2019, knielde paus Franciscus neer en kuste de voeten van de leiders van de regering van Zuid-Soedan en haar oppositie, terwijl hij hen aanmoedigde om het vredesproces van het land te versterken. De paus had president Salva Kiir en Reik Machar, een voormalige oppositieleider, gevraagd om ondanks de moeilijkheden door te gaan met de uitvoering van een vredesakkoord dat zij het jaar daarvoor hadden ondertekend.

Paus Franciscus, aartsbisschop Welby en dominee Greenshields zouden eigenlijk hun gezamenlijke reis afgelopen juli hebben gemaakt. Deze moest worden uitgesteld wegens ernstige knieproblemen van de Romeinse pontifex.

Dat de paus wordt vergezeld door de beide Britse kerkleiders hangt samen met het koloniaal verleden van Zuid-Soedan. Dat was vanaf 1870 de Egyptische provincie Equatoria. In 1898 kwam het onder Brits gezag.