Boekarest, 27 november 2024 – De invloed van een aantal Roemeens-orthodoxe bisschoppen zou hebben bijgedragen aan de verrassende voorsprong van de pro-Russische politicus Călin Georgescu in de presidentsverkiezingen in Roemenië. Zoals blijkt uit de uitslag van de eerste ronde op 24 november heeft hij 22,94 procent van de stemmen binnengehaald, gevolgd door de centrumrechtse Elena Lasconi, die 19,17 procent van de kiezers achter zich wist te scharen. De tweede ronde vindt plaats op 8 december.
De partijloze Georgescu is een bewonderaar van Vladimir Poetin en een criticaster van de Europese Unie en de NAVO, waarvan Roemenië lid is. Oekraïne noemde hij “een verzonnen staat”. De Russische invasie vindt hij een gevolg van het steeds maar weer uitdagen van Rusland door de NAVO.
De Duitse Roemenië-deskundige Katja Plate gelooft dat de Roemeens-orthodoxe kerk gedeeltelijk verantwoordelijk kan zijn voor de electorale verschuiving naar extreemrechts. “Wat zeker is, is dat er maandenlang reclamemateriaal voor Călin Georgescu te zien is geweest in tal van kerken en kloosters”, zegt de directeur van de Konrad Adenauer Stichting in Boekarest gisteren tegenover het persagentschap KNA.
Broederlanden
Volgens Plate worden veel van Georgescu’s standpunten gedeeld door leden van de Roemeens-orthodoxe hiërarchie. De Roemeens-Orthodoxe Kerk is een zogeheten autocefale kerk, waarvan 85 procent van de Roemenen lid is; het hoofd is patriarch Daniël, die geen absolute macht heeft, maar samen met de Heilige Synode, een gremium van bisschoppen van de hoogste rang, de kerk bestuurt.
“Het is bekend dat individuele bisschoppen sterke pro-Russische neigingen hebben en campagne voeren om de orthodoxe broederlanden Roemenië en Rusland samen te laten gaan op basis van de gemeenschap van orthodoxe kerken”, zegt Plate. Terwijl patriarch Daniël zich herhaaldelijk voorstander van de EU betoont, is dat allerminst het geval voor de Heilige Synode van de Roemeens-Orthodoxe Kerk. Volgens Plate overheersen daar “traditionalistische rechtse nationalistische opvattingen”.
Antisemitisme
Georgescu is vanwege zijn controversiële uitspraken en politieke banden beschuldigd van antisemitisme. Hij heeft met name Corneliu Zelea Codreanu geprezen, de leider van de antisemitische en fascistische IJzeren Garde in Roemenië in de jaren dertig van de vorige eeuw, en hem beschreven als een held die vocht voor moraliteit. Deze beweging was verantwoordelijk voor gewelddaden, waaronder de pogrom in Boekarest in januari 1941. Bovendien noemde Georgescu de Roemeense leider in oorlogstijd, Ion Antonescu, onder wiens regime honderdduizenden Joden werden vermoord, een martelaar.
