Broodrooster, stofzuiger of waterkoker stuk? Kapotte elektrische apparaten worden snel weggegooid, omdat een reparatie voor veel mensen te moeilijk of te veel gedoe is. In Factcheckers onderzoekt Joep van Deudekom hoe gemakkelijk het is om afgedankte apparaten nieuw leven in te blazen.
Right to Repair
Een gemiddeld huishouden heeft ongeveer 131 apparaten in huis. Per persoon gooien we per jaar zo’n 21 kilo aan apparaten weg. Dit komt niet alleen door de twee linkerhanden die je misschien hebt, maar ook door sluwe fabrikanten die apparaten zo produceren dat ze voor consumenten niet meer te repareren zijn. Om dit tegen te gaan komt er binnen de Europese Unie een nieuwe regeling: Right to Repair.
De Right to Repair geeft consumenten het recht om apparaten te kunnen repareren of te laten repareren. Zelfs na de garantie moet het, tegen een redelijke prijs, mogelijk zijn om een niet-werkende telefoon of ander kapot apparaat weer te herstellen.
Hoeveel apparaten zijn te repareren?
Joep verzamelt voor zijn onderzoek 100 willekeurige weggegooide elektrische apparaten bij de gemeentereiniging en de milieustraat. Hij nodigt twaalf handige Harry’s uit van het Repair Café die ervaren zijn met het opknappen van kapotte apparaten. Joep gaat ervan uit dat minstens de helft van de 100 apparaten opgelapt kan worden.
Sommige reparaties zijn heel simpel; gewoon twee nieuwe batterijen of een ander snaartje en het werkt weer. Als er een duurder element nodig is, wordt de afweging gemaakt of de vervanging het herstel waard is. ‘Voor dat geld kun je beter een nieuwe kopen,’ constateert een van de monteurs bij een kapotte waterkoker.


Voor een afgedankt broodrooster gaat een van de handige reparateurs de strijd aan, maar dat blijkt moeilijker dan gedacht. Het broodrooster bevat een raar formaat schroefjes, waar geen passende schroevendraaier voor bestaat. Joep: ‘Dat is precies de reden van de Right to Repair, zodat fabrikanten dit soort flauwekul niet meer kunnen uithalen.’


Zo goed als nieuw
Wat is na 3 uur repareren de eindstand? Joeps stelling blijkt waar: minstens de helft van de afgedankte apparaten kan gerepareerd worden. 63 van de 100 apparaten zijn weer zo goed als nieuw, met dank aan de handige Harry’s!
Heb je een apparaat dat toe is aan reparatie, maar ben je zelf niet zo’n technisch talent? Zoek dan naar een Repair Café in de buurt, waar behendige reparateurs een handje helpen. Want recht op reparatie, dat heb je!
