Hoi, Derk! Hoe kijk je terug op je tijd bij Spoorloos?

Derk Bolt: 'Allereerst wil ik van de gelegenheid gebruikmaken om mijn dank uit te spreken richting de kijkers van Spoorloos. Van jullie steun en vriendelijke woorden moet ik steeds weer blozen. Ik ben blij dat we zo lang 'bevriend' waren, en het spijt me dat ik afscheid van jullie moet nemen. Spoorloos voelde altijd als een warm bad, ook dankzij jullie enthousiasme. Dat het nu eindigt in een koude douche is even schrikken, maar koud douchen is ook gezond. Je frist ervan op.'

'En zo kom ik bij het antwoord op de eerste vraag. 

Terugkijken op mijn meer dan 30 jaar bij Spoorloos doe ik met voldoening. Er is zoveel moois gebeurd in die tijd. Zoveel mensen zijn herenigd, zoveel mooie verhalen verteld. En ik mocht daaraan meewerken. Die 30 jaar zijn voorbijgevlogen. Figuurlijk, maar bijna ook letterlijk. We hebben heel wat uren in het vliegtuig doorgebracht. 

Het waren stuk voor stuk mooie reizen. Ik besef heel goed dat ik veel van de wereld heb gezien dankzij Spoorloos. Ik zal dat reizen missen, de zoekers en de ontmoetingen en uiteraard de enthousiaste kijkers.'

Hoe is het om zoveel op reis te zijn? 

'Als reizen je lust en je leven is, dan is het fijn om onderweg te zijn. Ik hou van vliegen, van vliegvelden, van vreemde steden en dorpen. Altijd ergens anders. 

Om elke hoek iets nieuws; het heeft iets romantisch. Maar het is met regelmaat ook vermoeiend en irritant. Als wegen weggespoeld zijn, als je vlucht ineens een dag later gaat, als het toch levensgevaarlijk blijkt in de sloppenwijk: je moet daar wel tegen kunnen. Al valt het soms niet mee, positief blijven is je enige houvast. 

Neem deze les ter harte: blijf lachen, wees vriendelijk. Dan krijg je veel meer voor elkaar.'

Wat vond je de mooiste en meest bijzondere reis in Spoorloos? 

'Er zijn veel indrukwekkende reizen geweest, en het is niet makkelijk er één allermooiste uit te pikken. Toch staat de zoektocht naar de Colombiaanse familie in het plekje Molagavita in mijn geheugen gegrift als een heerlijke reis. 

Het kleine levendige dorpje, hoog in de bergen van de Andes. De onbegaanbare wegen, het prachtige landschap. Toegegeven: we hebben vreselijk afgezien. Zoveel gelopen onder een verzengende zon. Maar steeds wanneer je even uitrustte en om je heen keek, was het genieten van het uitzicht en de machtige bergen die hoger en hoger boven ons uit staken. 

In het pikkedonker liepen we langs een rivier. Ik zag geen hand voor ogen en ben twee keer tegen een koe aangelopen. Bij het hutje waar onze auto stond geparkeerd, werden we opgewacht door de lokale bevolking. Ze waren bezorgd geweest, en trakteerden op een geweldige maaltijd. Familie gevonden, avontuur beleefd, heerlijk.'

Ben je ooit bang geweest op reizen?

'Jazeker, regelmatig zelfs. Er zijn momenten genoeg waarop je je ongemakkelijk voelt. Wanneer je met een onbekende, roekeloze chauffeur uren over smalle wegen door de bergen moet karren, is het opletten geblazen. Je hebt zó een ongeluk; ravijnen liggen op de loer. We hebben vaak meegemaakt dat wij wakker moesten blijven om de chauffeur wakker te houden. Niet relaxed.

In sloppenwijken is het ook vaak gevaarlijk: we zijn regelmatig bekogeld en beschoten. Ik kreeg twee keer een pistool op het hoofd. Ook niet ontspannen. Meestal zoek ik eerst naar de leider van de boeven in de wijk, om uit te leggen wat we komen doen en dat we niet van de politie zijn. Dan laten ze je met rust.

We zijn gearresteerd in Indonesië, opgepakt en een nacht vastgezet in Ghana, onder schot gehouden door zogenaamde politiemannen. Ik heb vaak gedacht: er hoeft maar één keer iemand zenuwachtig te worden, en dan gaat het fout.'

In welk land heb je het lekkerst gegeten?

'Zuid-Amerika heeft de beste biefstukken en de lekkerste wijnen. Kijk maar naar Argentinië en Chili. Maar Thailand met z’n curry, garnalen en vis heeft heel wat meer (gezonde) variatie. 

Op het platteland is het vaak behelpen. Daar mag je blij zijn met een gebakken schoenzool of een pizza. Niet erg hoor. Dan ben je weer extra blij met een lekker maaltje in de grote stad. Overigens: nergens eet je zo lekker als uit eigen keuken.'

In welk land voelde je je het meest thuis?

'In Europa kies ik voor Spanje, en daarbuiten bevalt Colombia mij het beste. Ik weet het: we zijn er ontvoerd, maar dat laat ik dan maar even buiten beschouwing. Colombia heeft alles. Van de uitdagende jungle tot prachtige vakantie-eilanden. Aardige mensen, mooie steden, karakteristieke dorpjes. En het is nog niet in de greep van het massatoerisme. Op een paar populaire steden na, helaas.'

Wat was het meest aangrijpende moment in Spoorloos wat je je kunt herinneren?

'Ik probeer op alle reizen, bij alle ontmoetingen, een beetje op afstand te blijven. Het gaat om de zoekers en hun familie - écht niet om mij. Maar het doet me regelmatig wel wat. Om te zien hoe blij mensen met elkaar zijn, is heel fijn en soms ook onroerend. Het zijn vaak korte momenten dat het je even raakt. Ik ben er voor m’n werk, het is mijn familie niet, dus blijf ik zo nuchter mogelijk. 

Echt heel lang geleden vonden we in Colombia een moeder in de gevangenis. Zij wilde haar dochter heel graag ontmoeten, maar dat kon en mocht niet van de gevangenisdirectie. We hielden contact en ineens was er een mogelijkheid. Ze zou rond oud en nieuw een middag en ochtend 'vrij' zijn. 

Als ik het me goed herinner, hebben we de ontmoeting toen (in alle haast) op Oudjaarsdag gefilmd. Ik keek vanaf een verhoging hoe moeder en dochter naar elkaar toe liepen en in de armen vielen. Ik wist hoe blij ze waren. En ik geef eerlijk toe, de ontroering had ook mij te pakken. En helemaal zonder Fisherman's Friend.'

Wat gaan we 23 juli in de speciale aflevering zien?

'De aflevering van 23 juli bestaat uit twee delen. Ik probeer een overzichtje te geven van de ontwikkeling van de afgelopen 30 jaar. Dat kan natuurlijk niet echt in een halfuur, met 220 zoektochten om uit te citeren.

Maar duidelijk is wel te zien hoe ook een jonge hond als ik langzaam ouder word, af en toe naar de kapper gaat en van kledingsmaak verandert. Verder kijk ik met een aantal zoekers terug op hun verhaal. Het zijn indrukwekkende zoektochten die mij altijd zijn bijgebleven. Zoals die van Pia Robinson, die we nog maar nét op tijd in contact konden brengen met haar stervende vader. Zeer ontroerend.'

De laatste aflevering Spoorloos met Derk Bolt

Afgelopen mei maakte Derk Bolt zijn laatste zoektocht voor Spoorloos. In een speciale extra uitzending blikt hij – ook met gasten van het programma - terug op meer dan 30 jaar reizen en zoeken naar uit het oog verloren familieleden. Van zijn eerste reis naar Korea tot een wel heel bijzondere ontmoeting in Australië. 

In één van zijn favoriete landen, Colombia, ging het in 2017 enorm mis. Derk en zijn vaste cameraman Eugenio werden gekidnapt door het linkse Nationaal Bevrijdingsleger ELN. Voor het eerst sinds dat hachelijke avontuur, reizen ze terug naar de plek waar hun leven zeven jaar geleden een bizarre wending nam.

Bekijk de speciale extra Spoorloos-uitzending op dinsdag 23 juli om 21.30 uur bij KRO-NCRV op NPO 1 en NPO Start.