Het was een bizarre dag, vertellen Gert en Dolf aan tafel bij Margriet. Toen ze in de nacht met een speciaal geregelde auto aankwamen bij het stadhuis, zagen ze het plein volstaan met pers. "Daar schrokken we wel een beetje van."

Eerder hadden ze via de column van Henk Krol in de Gaykrant een oproep gelezen. Hij zocht mensen die als partner geregistreerd waren en zich wilden aanmelden voor het burgerlijk huwelijk. Gert en Dolf besloten dat te doen, al werd wel gelijk duidelijk dat het huwelijk niet echt een intiem moment zou worden. "De gemeente Amsterdam wilde er graag een groot feest van maken."

Vanaf 1 april 2001 werd het mogelijk voor homoseksuele stellen om te trouwen. Een belangrijke dag, die om klokslag twaalf uur in Amsterdam werd bezegeld door vier huwelijken. Een historische nacht. Van Canada tot Californië, van Italië en Spanje tot Duitsland en Japan: de gehele wereldpers deed verslag. "Ik had de week daarvoor toevallig vakantie", vertelt Dolf. "Die was volgeboekt met allemaal interviews."

De massale aandacht van de pers was best wel even schrikken voor het stel. "Ik merkte toen voor het eerst dat een heleboel mensen over de wereld raar tegen homoseksualiteit aan kijken", vertelt Dolf die zich nog een specifiek moment kan herinneren. "Een Italiaanse tv-diva vroeg: mogen de kinderen uit de buurt wel met jullie spelen? Dat vond ik zo’n rare vraag."

Voorvechter van het homohuwelijk

Die 1 april was ook een feestdag voor Eerste Kamerlid Boris Dittrich. Hij vocht lange tijd voor het openstellen van het huwelijk voor homoseksuele stellen. "Ik was advocaat in Amsterdam", vertelt hij. "In de jaren tachtig was aids heel erg aan de orde, waardoor veel jonge mannen stierven. Als advocaat merkte ik dat ze helemaal geen rechten hadden." Degene die achterbleef, kon bijvoorbeeld het huis uit worden gezet, noemt hij als voorbeeld.

"Toen ik de politiek (D66, red.) inging dacht ik: dit moet geregeld worden. Samen met twee collega's - eentje van de VVD, de ander van de PvdA - hebben we dat aan de orde gesteld. Dat begon in 1994." Uiteindelijk duurde het zeven jaar voordat het er écht kwam, voegt hij toe. 

Maar hoe staan we er vandaag de dag voor, als we kijken naar de homo-emancipatie? "Artikel 1 wordt nu uitgebreid met seksuele gerichtheid als non-discriminatiegrond." Een mooie ontwikkeling, maar, ziet het Eerste Kamerlid: "Op straat kan je nog steeds uitgescholden worden. Er is nog veel meer nodig." En dat kan je niet alleen maar oplossen met nieuwe wetten en een nieuw beleid. "Als het over homoseksualiteit gaat denken we in Nederland vaak dat we als land voorop lopen, het beste jongetje van de klas zijn." Dat is niet meer het geval, aldus Dittrich. "Inmiddels zijn we al uit de top tien gezakt van de Europese landen."

Verrassing van Paul de Leeuw

Dat er nog veel werk aan de winkel is, staat dus als een paal boven water. Maar één ding is wel zeker: die huwelijksdag van twintig jaar geleden pakken ze Gert en Dolf nooit meer af. Speciaal voor het stel treedt Paul de Leeuw op met hun lievelingsnummer: 'Ik heb je lief'. Een ontroerend en mooi optreden…

Ben je benieuwd hoe oud-burgemeester van Amsterdam Job Cohen terugkijkt op die nacht? En naar het verhaal van Martha & Lin McDevitt-Pugh, die ook in 2001 met elkaar trouwden? Kijk dan het gesprek hieronder terug.