Deze vrouwen zijn de laatste drie winnaressen van de Elfstedentocht. Van der Hoorn sleepte de titel binnen in 1985, Dijkshoorn een jaar later in 1986 en het was Seinstra die de meest recente titel binnenharkte in 1997. Toch werden zij nooit officieel erkend als winnaars. Geen grote uitreikingen, kransen of trofeeën...

SURPRISE! Dweilorkest Kleintje Pils speciaal voor de Elfstedentochtwinnaressen Lenie van der Hoorn, Tineke Dijkshoorn en Klasina Seinstra! ❤️ #ditisM pic.twitter.com/xXHX27VT0I

— Margriet van der Linden (@dit_is_M) January 18, 2021

Klasina Seinstra is tot op de dag van vandaag de snelste vrouw ooit. "Ik vond het toen al bijzonder dat ik 'm mocht schaatsen. Over een paar jaar komt hij wel weer, dacht ik nog. Nu is het alweer 24 jaar geleden, dus het wordt eigenlijk steeds bijzonderder."

110 kilometer zonder drinken

Het is 1985 als Lenie van der Hoorn dé tocht mag schaatsen. Het jaar waar de langste periode zonder tocht aan vooraf ging. Vrouwen mochten tot die tijd wel meerijden met de tourtocht, maar niet deelnemen aan de wedstrijd. "Je moest zelf voor je verzorging zorgen", vertelt Van der Hoorn. De mannen die haar drinken zouden aanreiken, waren voor haar alleen met geen mogelijkheid te vinden. Honderdtien (!) kilometer heeft ze moeten wachten voordat ze weer een slok drinken binnen bereik kreeg.

Van Benthem's voorraad 

Dijkshoorn reed ook in 1985 mee. Het was de bidon van Evert van Benthem (winnaar in '85 en '86) die ervoor heeft gezorgd dat ze op een druppel vocht kon rekenen. "In Hindeloopen zag ik een man staan met een bidon en een blik van; 'wat moet ik ermee?' Die heb ik gegrepen en opgedronken. 's Avonds werd ik gebeld door die meneer. Het bleek een bidon geweest te zijn voor Evert van Benthem, die had hem gemist."

Na winst volgt normaal gesproken feestelijke uitreiking, maar voor deze winnaars lag dat net even anders. "Er was een prachtig feest in de Frieslandhal, daar was de prijsuitreiking. En eigenlijk was het een bloemetje voor de vrouwen", vertelt Van der Hoorn. Toch werd er ergens een prijs tevoorschijn gehaald. "Dat kwam uit het niets. Er was geen man in de wedstrijd die uit Leeuwarden kwam. Daar was namelijk een tabakspot voor. Dus ik kreeg de tabakspot", vertelt ze.

'Dijkshoorn, waar ben je?'

Een jaar later is de pot voor Tineke Dijkshoorn. Maar de uitreiking? Die miste ze. De begeleiding ontbrak volledig en niemand die haar vertelde waar ze had moeten zijn. "Daar was helemaal niets. Tegen zessen waren we daar en hoorde ik Sipkema roepen; 'Tineke Dijkshoorn, waar ben je?"' Ze hoort haar naam, maar het was onmogelijk daar te komen. "Ik stond bij de deur. Er stond duizend man tussen en toen zijn we maar naar huis gegaan."

Elf jaar na de winst van Dijkshoorn is het de beurt aan Klasina Seinstra. Het is inmiddels 1997 en de boel is beter geregeld - beter, maar lang niet perfect. "Wij reden met de mannen mee. Het was verder allemaal goed geregeld. Ze waren alleen een ding vergeten en dat was bij de finish een krans."

Erkenning blijft uit 

De officiële erkenning als winnaar van de Elfstedentocht is eigenlijk altijd uitgebleven. "Ik denk dat wij gewoon de voorlopers waren", zegt Tineke. "Er deden driehonderd mannen mee en nog geen tien vrouwen."

Eindelijk krijgen de Elfstedentochtwinnaressen de erkenning die zij verdienen! @11stvereniging verraste ze met ieder een eigen oorkonde en de Elfstedenvaas! #ditisM #Elfstedentocht pic.twitter.com/crCwgsfhBU

— Margriet van der Linden (@dit_is_M) January 18, 2021

Dan komt Wiebe Wieling, voorzitter van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden tevoorschijn. "Wij  zaten daar natuurlijk ook wel een beetje mee", vertelt hij. "Ik kan het verleden natuurlijk niet veranderen. Dat is geweest. Zoals jullie ook net zeggen; 'Zo ging het destijds'. Maar wij vinden het fantastisch dat deze vrouwen in het zonnetje worden gezet en wij willen niet achterblijven." Tijd om de vrouwen alsnog te huldigen.

De vrouwen worden verrast met een oorkonde, vaas met route en - heel bijzonder - op de voorkant van het beeld van De Elfstedenschaatser komen twaalf namen van de twaalf vrouwen die als eerste over de finish zijn gekomen. "Geweldig! Heel bijzonder!" Reageren de winnaars. Beter laat, dan nooit, toch?

Benieuwd naar het hele fragment?