Vandaag spelen Iran en Marokko tegen elkaar in het WK. Maar in Iran zullen er bar weinig vrouwen kijken. Deze Iraanse voetbalfan vertelt hoe ze in haar thuisland gevangenisstraf riskeerde, simpelweg door naar een wedstrijd te kijken.
De Iraanse journalist Yeganeh Rezaian is al van jongs af aan een groot voetbalfan. Ze doet niets liever dan het Iraanse nationale elftal - ook wel Team Melli genoemd- aanmoedigen. Maar een vrouwelijke voetbalfan zijn, is in Iran niet makkelijk. Nu Rezaian in de VS woont, kan ze voor het eerst helemaal vrij een WK meemaken. In The Washington Post blikt ze terug op de eerdere WK’s die ze in haar thuisland meemaakte.
Verboden voor vrouwen
Al sinds haar vijfde keek Rezaian met haar vader voetbalwedstrijden op tv in Teheran. Want een wedstrijd in het stadion kijken, dat mocht ze niet. Het is als vrouw in Iran namelijk verboden om sportevenementen voor mannen te bezoeken. Doe je het toch, dan kan je beboet worden of een celstraf krijgen.
“Net als zoveel meisjes in mijn land droomde ik er altijd van om het nationale elftal in het stadion te zien. Maar in plaats daarvan moest ik thuis kijken,” zegt Rezaian. “Ik heb erover nagedacht om me te verkleden als man om het stadion binnen te komen maar heb het nooit gedaan. Ik ben zo trots op de vrouwen die dat nu wel doen. Maar uiteindelijk zou geen vrouw gevaar moeten lopen om zoiets normaals te doen. Van sport houden als vrouw is geen misdaad.”
Een kijkje bij de grote vijand
Het eerste WK dat Rezaian meemaakte was dat van 1994 in de Verenigde Staten. Iran deed toen zelf niet mee. “Ironisch genoeg zond de staatsomroep alle wedstrijden live uit, ook al werden ze gespeeld op het grondgebied van ‘de grote vijand’,” zegt Rezaian. “Ondanks dat we zelf niet meededen, was iedereen enthousiast. De staatsomroep had toen nog geen technologie waarmee ze hijabloze vrouwen kunnen censureren. Door voetbal konden we een glimp opvangen van hoe het leven in Amerika was.”
Tijdens het WK in 1998 in Frankrijk gebeurde er iets speciaals. Toen Iran en de Verenigde Staten tegen elkaar speelden, werden er door heel Teheran grote schermen opgehangen. Nooit eerder hadden Iraanse vrouwen in het openbaar voetbal gekeken naast mannen. De wedstrijd werd ook nog eens door Iran gewonnen met 2-1 waarna een heus volksfeest losbarstte. Mannen en vrouwen konden naast elkaar feest vieren in de straten.
Juichen verboden
Het laatste WK in 2014 was de sfeer echter totaal anders. De politie kondigde aan dat er niet op openbare plekken gekeken mocht worden. Toch besloot Rezaian een wedstrijd te gaan kijken in een café die dit verbod trotseerde.
“De eerste helft ging goed,” zegt ze. “We lachten, dronken en rookte een waterpijp. Maar halverwege de tweede helft doofde de eigenaar de lichten, zette hij het geluid van de tv uit en deed de deur op slot. Gespannen keken we de rest van de wedstrijd, doodsbang om in de problemen te komen voor het aanmoedigen van onze eigen atleten.”
Voorlopig zullen vrouwen nog geen toegang tot de stadions krijgen, denkt Rezaian. “Maar in 2026, als de VS weer het gastland is en ons team de selectie haalt, zullen alle Iraans Amerikaanse vrouwen de stadions instromen om ons team aan te moedigen. Zo zullen we de wereld - en onze eigen leiders in het bijzonder - laten zien dat voetbalfan zijn voor iedereen is.”
