We weten wel dat iemand afrekenen op zijn uiterlijk niet oke is, maar we doen het toch. Tijd om dat te veranderen, vindt Bregje Hofstede van De Correspondent. En ze vertelt ook hoe.
Haar artikel begint met een naaktfoto. Je ziet de achterkant van een volle witte vrouw. Haar grote ronde billen springen als eerst in het oog. Dan haar lange blonde lokken die los over haar rug vallen, de vetrollen op haar rug en mollige armen.
Wat vind je van haar?
“Dit is Annemarie”, zo begint Hofstede haar artikel. “Zij liet zich voor dit stuk fotograferen door Willemieke Kars. Bekijk haar maar. Wat denk je als je haar ziet? Is ze slim, heeft ze karakter, zouden jullie vrienden kunnen zijn?”
De sociale norm schrijft voor dat we dik lelijk vinden
Dat kun je onmogelijk beoordelen op basis van een foto, maar dat is wel wat we normaal gesproken doen. Aan uiterlijke kenmerken ontlenen we waardeoordelen. En zonder ook maar één woord met iemand te wisselen, bepalen we of we die persoon interessant vinden, slim, ijverig, lui, noem maar op.
Dikke mensen horen er niet bij
Hofstede: “De sociale norm schrijft voor dat we dikke mensen lelijk vinden, en zelfs dat we makkelijk aannemen dat ze ook wel lui, ongezond, oninteressant en dom zullen zijn.” En ze is daar zelf best wel klaar mee. Want op deze manier sluiten we mensen met overwicht buiten in onze samenleving. En daar is geen enkele goede reden voor.
Dat dit buitensluiten werkelijk gebeurd, onderstreept Elna Baker. Een jonge vrouw die vijftig kilo afvalt en daarover vertelt in de podcast The American Life (aflevering: ‘Tell me I’m fat’).
Toen ze dik was, kon ze geen werk of vriendje vinden
De wereld van dunne mensen
Hofstede: "Toen ze nog dik was, kon ze geen werk of vriendje vinden. Maar zodra ze (met dank aan medicatie) in korte tijd de helft van haar gewicht verliest, ontdekt ze een heel andere wereld, die tot dan toe verborgen voor haar is geweest: die voor dunne mensen."
"Het blijkt een wereld waarin je niet aardig, vindingrijk of hardwerkend hoeft te zijn. Het enige dat je hoeft te zijn om goed te worden behandeld, is dun."
En schokkender is het voorbeeld van een verliefde buurman die ervan overtuigd is haar nog nooit te hebben gezien. Terwijl zij al meerdere malen een praatje met hem heeft gemaakt. “Ze was kennelijk onzichtbaar”, concludeert Hofstede.
De tijd dringt
Grote kans dat je dit nog niet eens schokkend vindt. Misschien zie je wel vaker gebeuren dat iemand met overgewicht buiten de groep valt. Maar nu is het onderhand wel eens tijd dat we er wat aan doen. Voor jezelf, want je kunt veel meer interessante mensen ontmoeten, maar ook voor de ander en voor de samenleving.
Maar het is niet zo één, twee, drie gedaan. Want je moet je expliciete opvattingen onder ogen zien (wat je denkt dat je denkt), maar ook je impliciete (wat je per ongeluk eigenlijk denkt). Dat stelt Theo Bouman, professor Gedragswetenschappen en Psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. En je gedachten op impliciet niveau veranderen, is ontzettend moeilijk. Want dat is alles wat je onbewust denkt, het is je intuïtie die vertelt wat goed is en wat slecht.
Praat met iemand die dikker is
En als je deze twee stappen hebt doorlopen, is er nog die laatste. Je daadwerkelijk openstellen voor mensen met overgewicht. Jezelf laten verrassen en zien dat die ‘lelijke collega’ toch heel ijverig is en slim.
Lees het hele artikel van Bregje Hofstede voor haar 3-stappenplan. Volg ze op, en dan kunnen we eindelijk afrekenen met de verdeling van onze samenleving in dik en dun.
