Congo

Kobalt. Een grondstof waar weinig mensen bekend mee zijn, maar ongelofelijk veel mensen gebruik van maken in hun dagelijkse leven. ‘’Kobalt is namelijk een essentieel onderdeel in accu’s van elektrische auto’s, maar ook van telefoons’’, vertelt Twan. Bijna al dat kobalt komt uit Congo, en daar zijn de omstandigheden in de mijnen weerzinwekkend. ‘’Congolese kinderen graven voor een paar dollar per dag levensgevaarlijke tunnels op zoek naar kobalt. Die tunnels storten vaak in waarbij kinderen zwaar gewond raken.

Sommigen graven hun eigen graf.’’ Volgens Twan Huys is dat het probleem van kobalt: ‘’Het is een hele schimmige wereld die vol zit met corruptie en illegale praktijken.’’

In de aflevering wordt het Zwitserse bedrijf Glencore door Twan en zijn team onder de loep genomen. ‘’Glencore haalt kobalt uit de grond in Congo en is mede-verantwoordelijk voor de mensonterende omstandigheden waarin Congolese kinderen moeten werken’’, aldus Twan. In drie landen wordt er strafrechtelijk onderzoek naar corruptie bij het bedrijf. ‘’Toch kan Glencore gewoon doorgaan  met zijn werkzaamheden en belegt de Nederlandse pensioenorganisatie ABP volop in Glencore. Daarover spreken we uitgebreid met de ABP voorzitter Corien Wortmann .’’

Dan Gertler

De samenwerking tussen Glencore en de Israëlische zakenman Dan Gertler is zeer problematisch als het gaat om corruptie. ‘’Dan Gertler heeft de hand weten te leggen op de concessies van mijnen in Congo door zijn vriendschap met oud president Kabilla. Gertler die rechten doorverkocht aan Glencore. Daar verdient hij ongelofelijk veel geld aan.’’ Zelf zegt Gertler Congo te steunen maar, vertelt Twan: ‘’Dan Gertler heeft niet het beste voor met het land Congo, maar alleen met zijn eigen portemonnee. Er lopen strafrechtelijke onderzoeken tegen hem en in de VS staat hij op de sanctielijst.’’

Net als bij de voorgaande afleveringen van waarde van de aarde, is er ook in dit verhaal een dubieuze rol weggelegd voor Nederland. Twan: ‘’Dan Gertler zit namelijk gevestigd in Nederland met zijn bedrijf en maakt gebruik van de fiscale voordelen hier.’’ Ondanks dat er door Tweede Kamerleden vragen gesteld werden over Gertler over corruptie, is er nog niks veranderd. ‘’Dan Gertler zit nog steeds in Nederland en hij kan rustig doorgaan met waar hij mee bezig was. Daarmee maakt de Nederlandse overheid zich medeschuldig aan zijn twijfelachtige praktijken in Congo.’’ Aldus Twan.

Tesla en Apple

Dat Congolese kinderen hun levens op het spel zetten voor de accus in onze Iphones en elektrische auto’s is bij veel consumenten onbekend. Twan: ‘’Ons wordt verteld hoe duurzaam elektrisch rijden wel niet is, maar niemand vertelt erbij dat grote bedrijven als Tesla kobalt gebruiken en geen acht slaan op hoe dat in Congo uit de grond wordt gehaald.’’ Het is zelfs zo dat autogigant Tesla zich heeft ingekocht bij het van corruptie beschuldigde Glencore. ‘’De Teslarijders, maar ook de Iphonegebruikers hebben geen weet van de grote vraagtekens die gesteld zouden moeten worden bij het mijnen van kobalt,’’ vertelt Twan. ‘’Die enorme keerzijde van elektrisch rijden en telefoneren, dat hebben we in beeld willen brengen in deze aflevering van Waarde van de Aarde.’’