Tijdens de herdenking van de Kristallnacht spreekt de Protestantse Kerk Nederland een schuldbelijdenis uit tegenover de Joodse gemeenschap. Jacobine Geel gaat met haar drie gasten in gesprek over dit bijzondere moment.
Tijdens de Kristallnacht in 1938 werden in heel Duitsland Joden en hun bezittingen aangevallen. Er werden zo’n 1400 synagogen in brand gestoken en gesloopt en duizenden winkels en bedrijven die gerund werden door Joden werden vernield. Ook Joodse huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen moesten het ontgelden.
Niet alleen in Duitsland vonden er talloze vernietigingen plaats, ook in Oostenrijk en Sudetenland werden Joden aangevallen en hun bezittingen vernield. De naam Kristallnacht verwijst naar het vele glaswerk dat tijdens deze brute aanvallen werd vernield.
wij schoten tekort in spreken en in zwijgen
Op zondag 8 november wordt deze Kristallnacht herdacht. Eén van de sprekers tijdens deze herdenking in de Amsterdamse Rav Aron Schuster synagoge is René de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk Nederland (PKN). Hij zal zich uitspreken over de rol van de Protestantse Kerk tijdens de Tweede Wereldoorlog.
‘Want’, laat de PKN weten, ‘wij schoten tekort in spreken en in zwijgen, in doen en in laten, in houding en in gedachten’. Het is voor het eerst dat de PKN met een boetedoening komt voor het tekortschieten tijdens en ná de oorlog. Door middel van de schuldbelijdenis erkent de Protestantse Kerk Nederland voor het eerst dat zij voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft meegewerkt aan een klimaat van antisemitisme.
Deze kerkelijke schuldbelijdenis bespreekt Jacobine Geel met drie gasten: met Chantal Suissa, voorzitter van de Dialoogcomissie Liberaal Joodse Gemeente, met historicus Wim Berkelaar en met predikant Ad van Nieuwpoort.
Deze drie gasten laten hun licht schijnen over deze verklaring, die gaat over een pijnlijke en traumatische periode in onze geschiedenis, precies 75 jaar geleden.