De driedelige miniserie Des vertelt het waargebeurde verhaal over de beruchte Schotse seriemoordenaar Dennis Nilsen. Hij vermoordt in de periode van 1978 tot 1983 verschillende mannen op beruchte manieren. We nemen je mee in de grimmige gebeurtenissen en laten twee experts aan het woord, want wat maakte Nilsen tot een seriemoordenaar?  

Een gruwelijke ontdekking 

Op 9 februari 1983 doet de politie in de Londense wijk Hornsey een gruwelijke ontdekking. De afvoer van een appartementencomplex zit verstopt met menselijke resten. Na onderzoek leidt dit de politie naar de afvoer van het appartement van Dennis Nilsen. Een nette ambtenaar die tot hun verbazing meteen bekent meerdere moorden te hebben gepleegd. Nilsen, bijgenaamd 'Des', blijkt een van de meest beruchte seriemoordenaars van Groot-Brittannië.  

De eerste slachtoffers 

Nilsen maakt zijn eerste slachtoffer op 29 december 1978. Na een ontmoeting in een bar neemt Nilsen een jonge man mee naar huis. De volgende ochtend wurgt hij hem met een stropdas en verricht seksuele handelingen met het levenloze lichaam. Daarna verstopt hij het lichaam zeven maanden lang onder zijn vloerplanken. En verbrandt vervolgens de stoffelijke resten in zijn tuin.  

In de jaren die volgen, herhaalt Nilsen dit patroon. De moordenaar snijdt zijn slachtoffers in stukken op zijn keukenvloer, verwijdert het vlees van de botten, verbrandt de resten of spoelt ze door het toilet. Op deze manier vermoordt hij in de periode van 1978 tot 1983 minstens vijftien homoseksuele mannen zonder dat iemand hier dan ook maar iets van merkt. 

Na zijn arrestatie verklaart Nilsen dat hij zijn slachtoffers uitzocht voor necrofiele doeleinden. Hij bewaart de lichamen zodat hij weet dat de mannen niet weggaan en hij zich niet alleen hoeft te voelen.  

Des
Des

Beleefde ambtenaar 

Dat niemand iets van Nilsen’s huiveringwekkende praktijken heeft gemerkt, is volgens criminoloog Jasper van der Kemp te verklaren. ‘Ook Nilsen moest net zoals jij en ik gewoon de dagelijkse bezigheden doen. Naast zijn gruwelijke daden deed hij ook gewoon zijn boodschappen bij de supermarkt.’ 

In Des komt duidelijk naar boven dat Nilsen door buitenstaanders wordt gezien als een beleefde ambtenaar met een ‘gewone’ baan. Niemand merkt dat hij een dubbelleven leeft.  

‘Daarnaast waren er in die tijd gewoon minder vooruitstrevende technologieën die helpen bij het oplossen van moorden. Een moordenaar kon langer zijn of haar gang gaan zonder dat ze hiervoor gepakt werden’, legt Van der Kemp uit.  

Wat maakt Nilsen tot een seriemoordenaar? 

Nilsen groeit op in een onstabiel gezin. Zijn Noorse vader is alcoholist en zijn ouders gaan uit elkaar wanneer Nilsen vier jaar oud is. Zijn Schotse moeder hertrouwt en krijgt nog vier andere kinderen. Nilsen voelt zich alleen en vergeten. Zijn dit dan de redenen dat hij zich kon ontpoppen tot moordenaar?  

Criminoloog Marieke Liem legt uit dat verschillende factoren iemand een seriemoordenaar zouden kunnen maken. ‘Er is niet iets zoals dé seriemoordenaar, je kan het niet baseren op één kenmerk of één type’, legt Liem uit. ‘Elke seriemoordenaar heeft zijn of haar eigen kenmerken en eigenschappen, je wordt dus niet geboren als seriemoordenaar’, aldus Liem.  

Ook Van der Kemp bevestigt dit: ‘Er bestaat niet één handleiding tot seriemoordenaar. Er zijn verschillende factoren die hieraan bijdragen en dat betekent niet dat iemand dan daadwerkelijk ook een seriemoordenaar wordt’, legt Van der Kemp uit.  

Het is dus niet zo dat de gebeurtenissen uit Nilsen zijn jeugd de oorzaak zijn voor deze bizarre moorden. Het zou een reden kunnen zijn, maar dit is afhankelijk van verschillende sociale, psychische en biologische factoren. Er is dus niet één handleiding tot seriemoordenaar.  

Op de hoogte blijven van KRO-NCRV Crime nieuws?

Meld je aan voor de KRO-NCRV nieuwsbrief!

Des