Praag, 24 oktober 2024 – Na tientallen jaren onderhandelen de Heilige Stoel en de Tsjechische Republiek een kaderovereenkomst gesloten over de betrekkingen tussen kerk en staat. Kardinaal-staatssecretaris Pietro Parolin en de Tsjechische premier Petr Fiala ondertekenden het document vandaag in Praag. Het verdrag regelt in zestien artikelen de wettelijke status en werkterreinen van de Katholieke Kerk in Tsjechië.
De Tsjechische Republiek was eerder de enige postcommunistische EU-lidstaat die nog geen geldig basisverdrag met de Heilige Stoel had gesloten. Begin jaren 2000 werd onderhandeld over een concordaat. Het Tsjechische parlement verwierp echter de ratificatie ervan in 2003. De toenmalige president Václav Klaus en enkele parlementariërs voerden destijds aan dat de Katholieke Kerk bevoordeeld zou zijn ten opzichte van andere religieuze gemeenschappen.
Het Vaticaan zegt vandaag in een verklaring dat de overeenkomst tot doel heeft de godsdienstvrijheid van gelovigen te blijven garanderen en daarmee ook de vrijheid van de kerk om haar missie te vervullen. De staat kan alleen wettelijke beperkingen opleggen aan de godsdienstvrijheid als dit absoluut noodzakelijk is om bijvoorbeeld de openbare orde of gezondheid te beschermen.
Onderwijs en geestelijke zorg
Het verdrag erkent ook het recht van de Katholieke Kerk om onderwijs- en liefdadigheidsinstellingen op te richten en regelt pastorale zorg in gevangenissen, sociale instellingen en ziekenhuizen en bij de politie en de krijgsmacht. Het ambtsgeheim van pastoraal werkenden wordt ook beschermd.
“We zijn erin geslaagd om een bilateraal evenwichtig verdrag te onderhandelen dat ons rechtssysteem volledig respecteert, maar sommige procedures verduidelijkt en sommige zaken verduidelijkt die als controversieel kunnen worden beschouwd,” zei premier Fiala volgens het persbureau CTK. Tegelijkertijd benadrukte Fiala dat de overeenkomst de eigendomsverhoudingen tussen de staat en de Katholieke Kerk niet regelt.
Parlement moet het nog goedkeuren
De nieuwe overeenkomst moet nog ter ratificatie worden voorgelegd aan het parlement in Praag. De overeenkomst zal in werking treden op de eerste dag van de maand volgend op de uitwisseling van de ratificatie-instrumenten, aldus het Vaticaan
Kardinaal Parolin had vandaag ook een ontmoeting met het Tsjechische staatshoofd, president Petr Pavel, op de Praagse Burcht. In de namiddag stond ook een kerkdienst met de Tsjechische bisschoppen in de Sint-Vituskathedraal gepland.