Rome, 10 maart 2024 - Het Vaticaan heeft bepaalde uitspraken van de paus over de Russisch-Oekraïense oorlog zodanig proberen te interpreteren dat er daardoor geen controverse ontstaat. In een recent tv-interview zou Franciscus hebben gesuggereerd dat het wellicht beter is als Oekraïne zich overgeeft.
De website Vatican News, die eigendom is van de Heilige Stoel, publiceerde vandaag een bericht in verschillende talen, waaronder Oekraïens, met een verklaring van de Vaticaanse perschef Matteo Bruni. Die gaf aan dat de onlangs gepubliceerde woorden van de paus over Oekraïne “vooral een oproep waren voor een staakt-het-vuren en een heropleving van de moed om te onderhandelen”.
De kwestie ligt heel gevoelig omdat er in Oekraïne ergernis bestaat over de neutrale toon van paus Franciscus, die wel steeds de oorlog veroordeelt maar niet Rusland als de schuldige agressor aanwijst.
Bruni verwees naar eerder uitgelekte fragmenten uit een tv-interview Franciscus gaf aan de Italiaanstalige Zwitserse omroep RSI, dat op 20 maart integraal zou worden uitgezonden.
In het fragment van het interview van de paus dat zaterdagavond door de media werd uitgezonden en waarin de paus zegt dat Oekraïne “de moed moet hebben om de witte vlag te hijsen en te onderhandelen”, had Franciscus het beeld van de witte vlag opgepikt dat de interviewer eerder had geïntroduceerd. Volgens Bruni bedoelde de paus niet dat Oekraïne zich zou moeten overgeven maar gaf hij aan “een diplomatieke oplossing voor een rechtvaardige en duurzame vrede” te wensen.
Elders in het interview, waarin Franciscus spreekt over een andere conflictsituatie maar verwijst naar elke oorlogssituatie, verduidelijkt de paus verder dat een onderhandeling ‘nooit een overgave is’”, aldus de pauselijke zegsman.
In het interview vraagt journalist Lorenzo Buccella aan de paus: “In Oekraïne zijn er mensen die oproepen tot de moed om zich over te geven, tot de witte vlag. Maar anderen zeggen dat dit de sterkste zou legitimeren. Wat zegt u daarop?”
Franciscus antwoordt: “Dat is één manier om het te interpreteren. Maar ik denk dat de sterkste degene is die de situatie herkent, die aan de mensen denkt, die de moed heeft om de witte vlag te hijsen, om te onderhandelen. En vandaag kun je onderhandelen met de hulp van internationale machten. Het woord ‘onderhandelen’ is een moedig woord.”
De paus zegt verder in het interview: “Als je ziet dat je verslagen wordt, dat het niet goed gaat, moet je de moed hebben om te onderhandelen. Je schaamt je, maar hoeveel doden zullen er uiteindelijk vallen? Onderhandel op tijd, zoek een land dat wil bemiddelen. Vandaag, bijvoorbeeld in de oorlog in Oekraïne, zijn er velen die willen bemiddelen. Turkije heeft aangeboden dat te doen. En anderen. Schaam je niet om te onderhandelen”, aldus de opperherder van de Katholieke Kerk.
“De wens van de paus”, verklaarde Bruni, “is en blijft dezelfde die hij de afgelopen jaren herhaaldelijk heeft uitgesproken en onlangs heeft herhaald ter gelegenheid van de tweede verjaardag van het conflict.”
Op zondag 25 februari zei de paus in zijn angelustoespraak: “Terwijl ik mijn diepe genegenheid voor het gevallen Oekraïense volk hernieuw en bid voor allen, vooral voor de talloze onschuldige slachtoffers, vraag ik dat er een beetje menselijkheid wordt gevonden waardoor de voorwaarden kunnen worden geschapen voor een diplomatieke oplossing in de zoektocht naar een rechtvaardige en duurzame vrede.”