Rome, 21 februari 2023 - De hoogste katholieke geestelijke van Oekraïne zegt dat het verrassingsbezoek van de Amerikaanse president Joe Biden gisteren de bevolking van het land nieuwe hoop heeft gegeven.
Grootaartsbisschop Svjatoslav Sjevtsjoek van Kiev-Galicië, hoofd van de Oekraïense Grieks-katholieke kerk, zei via Zoom met een handvol Italiaanse journalisten dat “het Russische leger ons letterlijk ter dood heeft veroordeeld”, maar dat de vele bezoeken van staatshoofden aan Kiev in het afgelopen jaar, waaronder dat van Joe Biden, “ons hoop geeft dat dit vonnis niet zal worden uitgevoerd”.
De solidariteit die deze bezoeken hebben getoond, zei Sjevtsjoek, geeft het Oekraïense volk hoop “dat we niet alleen zullen kunnen overleven, maar ook in staat zullen zijn onszelf te verdedigen en een vrije en democratische samenleving op te bouwen”.
Dezer dagen wordt in vele stil gestaan bij de Russische invasie van Oekraïne op 24 februari 2023. “Een jaar geleden verlieten alle diplomatieke vertegenwoordigers Kiev. De Amerikanen riepen hun medeburgers op om het Oekraïense grondgebied te verlaten”, zei de Grieks-katholieke kerkleider, erop wijzend dat op het moment van de invasie, slechts twee diplomatieke vertegenwoordigers in Kiev overbleven: de gezant van de paus, aartsbisschop Visvaldas Kulbokas, en de ambassadeur van Polen.
“Alle anderen waren gevlucht. Een jaar later is niet alleen iedereen teruggekeerd, maar is zelfs de president van de Verenigde Staten hier geweest”, zei Sjevtsjoek. De grootaartsbisschop van Kiev-Galicië hoopt dat de internationale gemeenschap solidair blijft. “Laat ons niet alleen, laat ons niet in de steek.”
“Wij hopen dat de schreeuw van ons volk niet wordt vergeten en dat degenen die naar ons luisteren niet onverschillig blijven, want wij hebben ervaren dat leugens en onverschilligheid werkelijk dodelijk zijn, ja zelfs tot genocide leiden.”
Biden bracht gisteren een verrassingsbezoek aan Oekraïne om in eigen persoon zijn solidariteit te betuigen. Het bezoek was snel en in het geheim gepland en werd pas bij aankomst onthuld. De Amerikaanse president sprak met zijn Oekraïense ambtgenoot Volodimir Zelenski over de oorlog en de behoeften van Kiev op het gebied van energie en infrastructuur. Ook economische en humanitaire steun kwamen ter sprake. Zelenski noemde de gesprekken “zeer vruchtbaar”. Biden kondigde in Kiev een nieuw wapenpakket aan van een half miljard dollar, boven op de ruim 50 miljard die de VS het afgelopen jaar al aan Oekraïne hebben gegeven.
Volgens grootaartsbisschop Sjevtsjoek toont het gebruik van wapens “de onmacht van de moderne samenleving aan om een oorlog te voorkomen en te stoppen”. De katholieke leider zei dat hij eind 2021 diverse mensen en instellingen heeft proberen te waarschuwen dat er waarschijnlijk oorlog zou uitbreken, “maar helaas hebben noch de mechanismen van het internationaal recht noch de onderhandelingsdialoog zelf deze tragedie kunnen voorkomen”.
“De hele wereld voelt zich vandaag hulpeloos tegenover deze blinde, absurde en heiligschennende oorlog”, zei Sjevtsjoek. Volgens hem is het gebruik van bommen en andere wapens door Rusland momenteel “veel hoger” is dan de “intensiteit van het vuur” waarmee de Oekraïners reageren.
“Het vermogen van Oekraïne om zich te verdedigen staat nog steeds niet in verhouding tot de hoeveelheid en het vermogen van de Russen om ons aan te vallen.” Om deze reden heeft de Pan-Oekraïense Raad van Kerken het “moreel aanvaardbaar” geacht om wapens naar Oekraïne te sturen “om het vermogen tot zelfverdediging te vergroten”. “Deze wapens zijn voor de verdediging, niet voor de aanval”, zei Sjevtsjoek.
Hij prees ook de rol die de kerk in het conflict heeft gespeeld, zowel bij het voorzien in de geestelijke behoeften van de mensen als bij het verlenen van hulp in de frontlinie. Hij merkte op dat in Charkov, een van de zwaarst getroffen steden, dagelijks bij de Grieks-katholieke kathedraal voedsel en andere hulp wordt verstrekt.
“Elk van onze parochies is een centrum van sociale dienstverlening geworden. Ik ben trots op mijn bisschoppen en priesters, monniken en nonnen”, zei de grootaartsbisschop. Niettemin voelen vele geestelijken zich gedemoraliseerd “door de eindeloze begrafenissen van burger- en militaire slachtoffers waarin zij voorgaan”.
Sjevtsjoek noemde de namen van twee priesters: vader Ivan Levytski en vader Bohdan Heleta. Zij werden in november in Berdjansk werden gearresteerd en zijn nog steeds in Russische hechtenis.