Bonn, 23 februari 2023 - Vooruitlopend op de slotvergadering van de Synode Weg in Duitsland volgende maand hebben vier prominente vrouwelijke deelnemers gisteren officieel aangekondigd dat zij uit het omstreden rooms-katholieke hervormingsproces stappen. Filosoof Hanna-Barbara Gerl-Falkovitz, journalist Dorothea Schmidt en de theologen Katharina Westerhorstmann en Marianne Schlosser uitten fundamentele bezwaren tegen de richting en het verloop van de Synodale Weg.
De Duitse Bisschoppenconferentie lanceerde een aantal jaren geleden samen met het Centraal Comité van Duitse Katholieken de zogenoemde Synodale Weg om de Katholieke Kerk te hervormen in het belang van het herstel van de geloofwaardigheid na het omvangrijke misbruikschandaal. Het proces houdt zich bezig met vier hoofdthema’s: seksualiteit, de priesterlijke levensstaat, kerkelijke macht en de rol van de vrouw in de Kerk.
De Synodale Weg “trekt centrale katholieke doctrines en overtuigingen in twijfel”, zeggen de vrouwen in een verklaring die door de krant Die Welt werd gepubliceerd. Ze nemen het de organisatoren ook kwalijk de herhaalde waarschuwingen en interventies van het Vaticaan te negeren. Bovendien beschuldigen de vertrekkende afgevaardigden het presidium van het proces van pressietactieken die niet in overeenstemming zijn met het principe van synodaliteit.
Die Welt: Warum wir den ‘Synodalen Weg’ verlassen. Eine Abschiedserklärung.
Westerhorstmann, Gerl-Falkovitz, Schmidt en Schlosser zeggen dat de bezorgdheid van het Vaticaan over de invoering van een permanente synodale raad in Duitsland “niet is doorgegeven aan de leden van de synodale vergadering noch anderszins rechtstreeks onder hun aandacht is gebracht”.
De vijfde en laatste plenaire assemblee van de Synodale Weg vindt plaats van 9 tot 11 maart in Frankfurt. De vier vrouwen verklaren dat ze daaraan met een goed geweten niet langer kunnen deelnemen, omdat de Kerk in Duitsland door dit proces zich in toenemende mate vervreemdt van de universele Kerk.
“De resoluties van de afgelopen drie jaar hebben niet alleen essentiële grondslagen van de katholieke theologie, antropologie en kerkelijke praktijk ter discussie gesteld, maar deze ook geherformuleerd en in sommige gevallen volledig opnieuw gedefinieerd”, verklaren de vrouwen. “Wij kunnen en willen de verantwoordelijkheid daarvoor niet delen.”
Marianne Schlosser, winnaar van de Ratzingerprijs van 2018, maakte eerder haar bezorgdheid bekend. Zij meent dat de Synodale Weg gefixeerd is op de toelating van vrouwen tot het priesterschap. Sinds 2014 is zij lid van de Internationale Theologencommissie van de Romeinse Curie. Paus Franciscus benoemde haar in 2016 tot lid van de studiecommissie die onderzocht of vrouwen tot diaken gewijd kunnen worden. Schlosser waarschuwde ervoor het wijdingssacrament niet te vereenzelvigen met kerkelijke machtsposities.
Tot nu toe heeft geen enkele bisschop zich aan het omstreden proces onttrokken. In 2020 zag hulpbisschop Dominikus Schwaderlapp van Keulen wel af van zijn deelname aan het synodale forum over seksuele moraal. Volgens hem was de meerderheid van deelnemers aan het forum erop gericht de kerkleer te veranderen.