‘Jupiter, Neptunus, Pluto’ van Caravaggio

Rome, 26 oktober 2021 - Een groot huis in Rome met de enige plafondschildering die ooit door Michelangelo Merisi da Caravaggio werd vervaardigd, wordt vanaf 18 januari 2022 te koop aangeboden. Vraagprijs 471 miljoen euro.

De 2,75 meter brede schildering ‘Jupiter, Neptunus en Pluto’ (zie foto boven) werd in 1587 gemaakt in opdracht van kardinaal Francesco Maria Del Monte om het plafond te versieren in diens alchemielaboratorium in het pand dat later de naam Casino di Villa Boncompagni Ludovisi kreeg, en nu beter bekend is als Casino dell’Aurora.

Het pand is omgeven door hoge muren in de buurt van de Via Vittorio Veneto. Het is alles wat overbleef van een landgoed dat na kardinaal Del Monte zou toebehoren aan kardinaal Ludovico Ludovisi, de neef van paus Gregorius XV. 

Het landgoed kwam na het huwelijk van Gregorio II Boncompagni met Ippolita Ludovisi, prinses van Piombino en laatste van haar dynastie, in 1681 in handen van de familie Boncompagni Ludovisi. Die verhuurde het in 1872 aan Victor Emmanuel II, de eerste koning van Italië. De vorst gebruikte de villa als verblijfplaats voor zijn minnares, Rosa Vercellana.

In 1885 besloot de laatste eigenaar, Rodolfo Boncompagni Ludovisi, prins van Piombino, vanwege ernstige financiële problemen het eigendom te verkopen aan de Società Generale Immobiliare. De Villa werd verdeeld in bouwkavels. De beelden werden verspreid, en de meeste gebouwen vernietigd. Als enig overgebleven gebouw bleef het Casino dell'Aurora over. Dat bleef echter wel in bezit van de familie Boncompagni Ludovisi. Over een paar maanden wordt het dus te koop gezet, naar verluidt vanwege erfenisproblemen. 

Doorheen het voormalige Ludovisi-landgoed werd na de Eerste Wereldoorlog de Via Vittorio Veneto aangelegd, waarvan aan de oostzijde een deel wordt ingenomen door de Amerikaanse ambassade in het Palazzo Margherita, genoemd naar de koningin-gemalin van Umberto I. 

Caravaggio’s werk in de Casino dell’Aurora is uitgevoerd in olieverf op gips. De nog jonge schilder gebruikte drie keer zijn eigen gezicht als model voor de mythologische figuren Jupiter, Neptunus en Pluto. De attributen die hij deze goden gaf zijn alchemistische symbolen. 

In de Casino dell’Aurora bevinden zich ook fresco’s uit 1621 van kunstenaar Giovanni Francesco Barbieri, die Guercino (‘schele’) werd genoemd. Een van zijn schilderingen stelt Aurora voor, de godin van de dageraad (zie foto beneden).

In de tuin rond het pand staat bovendien een beeld van de god Pan, gemaakt door Michelangelo Buonarroti.

Wie het 2.800 vierkante meter grote pand koopt, dat wordt beschermd door de Italiaanse wetgeving inzake cultureel erfgoed, moet ook ongeveer 11 miljoen euro uitgeven aan restauratiekosten, die in mindering zijn gebracht op de veilingwaarde van 471 miljoen euro, meldt de Italiaanse krant La Repubblica

Aurora van Guercino