21-05-2020

Pater Adolfo Nicolás Pachón S.J., de voormalige generaal-overste van de Sociëteit van Jezus, is gisteren in Tokio overleden. De Spaanse jezuïet was 84 jaar oud. 

Pater Nicolás werd in januari 2008 verkozen tot de 29ste opvolger van Sint-Ignatius van Loyola als generaal van de Compagnie van Jezus, zoals de jezuïetenorde ook wordt genoemd. Hij volgde de Nederlandse pater Peter-Hans Kolvenbach op, die hoogst ongebruikelijk was afgetreden. Toen Nicolás bijna 80 werd, gaf ook hij aan te willen aftreden. Na overleg met paus Franciscus nam hij in oktober 2016 afscheid van zijn positie. 

Volgens zijn opvolger, de Venezolaanse pater Arturo Sosa Abascal, legde Nicolás sterk de nadruk op de “missionaire roeping” van de Sociëteit. “Dat hielp ons de universaliteit van de missie inzien vanuit het perspectief en de passie om de Blijde Boodschap in alle hoeken van de wereld present te stellen”. Sosa voegt eraan toe dat de missie in China en Afrika voor Nicolás prioriteit had. 

Pater Nicolás was een groot voorstander van de theologie van de bevrijding. In een interview met de Catalaanse krant El Periodico in november 2008 beschreef hij de bevrijdingstheologie als een “moedig en creatief antwoord op een ondraaglijke situatie van onrechtvaardigheid in Latijns-Amerika”. Deze opmerkingen waren in Rome nogal controversieel, omdat sommige vormen van bevrijdingstheologie fel waren bestreden door paus Benedictus XVI, vooral toen die nog kardinaal Joseph Ratzinger heette. Nicolás zei verder: “Zoals elke theologie heeft de bevrijdingstheologie jaren nodig om tot wasdom te komen. Het is jammer dat ze geen vertrouwen heeft gekregen en dat binnenkort haar vleugels worden afgesneden voordat ze leert vliegen. Het heeft meer tijd nodig.” Aan het antibevrijdingstheologische klimaat in het Vaticaan kwam een einde met de verkiezing van Nicolás’ Argentijnse ordegenoot Jorge Bergoglio tot paus.

Adolfo Nicolás begon in 1953 aan het noviciaat van de jezuïeten in in van de Toledo. Na zijn studie wijsbegeerte studeerde hij van 1964 tot 1968 theologie in Tokio. In de Japanse hoofdstad werd hij in 1967 tot priester gewijd. Na verdere studies aan de Pontificale Gregoriana Universiteit in Rome en het behalen van de doctorstitel werd hij in 1971 hoogleraar systematische theologie aan de Sophia Universiteit in Tokio, waar hij dertig jaar lang doceerde.

Van 1978 tot 1984 was pater Nicolás directeur van het pastorale instituut in Quezon City (Filipijnen). Van 1993 tot 1999 was hij provinciaal overste van de jezuïetenprovincie Japan. Vanaf 2004 was hij moderator van de vergadering van alle jezuïetengemeenschappen In Oost-Azië en Oceanië.