Orthodox Christians gather with lit candles during the Holy Fire ceremony at the Holy Sepulchre church in Jerusalem's Old City on April 15, 2023 on the eve of Easter Sunday. The ceremony celebrated in the same way for 11 centuries, is marked by the appearance of "sacred fire" in the two cavities on either side of the Holy Sepulchre. Menahem KAHANA / AFP

Jeruzalem, 16 april 2023 - Het jaarlijkse vuurmirakel in de Heilig Grafkerk op de zaterdag vóór het orthodoxe paasfeest heeft gisteren onder zware politiebewaking plaatsgehad. Het toezicht op dit bijzondere ritueel, dat jaarlijks duizenden christenen naar de Heilige Stad trekt, is de laatste twee jaar behoorlijk gepolitiseerd geraakt.

Wie er gisteren getuige van wilde zijn hoe patriarch Theophilos de Derde vanuit het Lege Graf het miraculeuze vuur verspreidde, moest al in de vroege ochtend  op pad. Alleen mensen met een door de Israëlische autoriteiten verstrekt pasje kregen toegang tot de christelijke wijk in de Oude Stad. Toch wisten honderden orthodoxe gelovigen diverse controleposten te passeren.

Afgelopen week kondigde de Israëlische politie aan dat zij, net als vorig jaar, slechts 1.800 mensen zou toelaten tot de Heilig-Grafkerk. Daarmee moest voorkomen worden dat er gewonden vallen tijdens de ceremonie, tijdens welke het er behoorlijk geestdriftig aan toe kan gaan.

De autoriteiten benadrukken dat het om veiligheidsmaatregelen ging vanwege de opgelopen spanningen tussen Palestijnen en Israëli’s. De vrije uitoefening van godsdienst zou niet worden belemmerd. De leiders van de drie grootste kerkgenootschappen (Latijnen, Grieken en Armeniërs) in Jeruzalem tekenden niettemin protest aan. Israël zou met de maatregelen de status quo schenden.

Niet alleen in de Heilig-Grafkerk maar ook op het dak ervan was het dit jaar een drukte van jewelste. Daar zijn vooral Ethiopische gelovigen aanwezig, omdat zich daar een klooster van de Ethiopisch-Orthodoxe Kerk bevindt.

De eeuwentraditie van het Heilig Vuur is het hoogtepunt van het orthodoxe paasfeest in het Heilig Land. Op vermeend wonderbaarlijke wijze ontstaat er op zaterdag vóór Pasen spontaan een vlam uit het graf van Christus. De Grieks-orthodoxe patriarch van Jeruzalem vangt die vlam met een toorts en draagt die vervolgens over aan de gelovigen.

Rusland, Oekraïne, Griekenland en landen waar een oosters-orthodoxe meerderheid is, sturen gewoonlijk elk jaar regeringsdelegaties naar de viering. Die nemen het ‘Heilig Vuur’ per vliegtuig mee maar hun land, waar het plechtig in ontvangst wordt genomen.

Ethiopian Orthodox Christian pilgrims hold candles during a ceremony of the "Holy Fire" at the Deir Al-Sultan Monastery on the roof of the Holy Sepulchre Church in Jerusalem's Old City on April 15, 2023, on the eve of Orthodox Easter. AHMAD GHARABLI / AFP