Rome (CNA), 23 januari 2023 - Paus Franciscus heeft onlangs diocesane leiders aangemoedigd om ontzag, evangelisatie en stilte prioriteit te geven boven esthetiek in liturgische vieringen zoals de Heilige Mis.
“Een viering die niet evangeliseert, is niet authentiek”, zei de paus op 20 januari, waarbij hij citeerde uit Desiderio desideravi, zijn apostolische brief uit 2022 over liturgische hervorming.
Zonder evangelisatie, voegde Franciscus toe, is de liturgie “een ballet, een mooi, esthetisch, leuk ballet, maar het is geen authentieke viering”.
De Heilige Vader sprak over de liturgie in een ontmoeting met deelnemers aan een internationale training voor liturgische vieringen in bisdommen.
De cursus van 16-20 januari, georganiseerd door het liturgisch instituut van de Pontificale Universiteit Sint-Anselmus in Rome, had als thema “levende liturgische actie in volheid”.
ONTZAG
De pontifex zei dat een van de doelen van de liturgische hervorming van het Tweede Vaticaans Concilie was “de gelovigen te begeleiden om het vermogen terug te krijgen om de liturgische handeling in haar volheid te beleven en zich te blijven verwonderen over wat er in de viering voor onze ogen gebeurt”.
Franciscus onderstreepte dat het concilie het niet had over esthetische vreugde of het esthetische gevoel, maar over verwondering en verbazing.
“Ontzag is iets anders dan esthetisch genot: het is de ontmoeting met God. Alleen de ontmoeting met de Heer geeft ontzag.” Daartoe, zei de paus, is de liturgische vorming van priesters essentieel, want zij gaan over tot de vorming van de gelovigen, die zien of zij de mis goed en biddend vieren.
Franciscus spoorde ook degenen die liturgische vieringen helpen organiseren aan om stilte te cultiveren, vooral vlak vóór de mis, wanneer mensen zich soms gedragen alsof ze komen voor een sociale samenzijn.
Stilte in de kerkbanken en in de sacristie “helpt het kerkvolk en de concelebranten zich te concentreren op wat er bereikt gaat worden”, zei hij.
“Broederschap is mooi, elkaar groeten is mooi, maar het is de ontmoeting met Jezus die betekenis geeft aan onze ontmoeting met elkaar, aan ons samenzijn”, zei hij. “We moeten de stilte herontdekken en waarderen.”
CEREMONIEMEESTERS
De paus moedigde ceremoniemeesters aan om “de feestelijke stijl die men in parochies ervaart te versterken”. Hij gaf het voorbeeld van wanneer een bisschop de mis gaat opdragen in een parochie. “Het is niet nodig om een mooie parade te houden als de bisschop er is; dan gaat alles weer terug naar hoe het was. Uw taak is niet om de rite van één dag te regelen, maar om een liturgie voor te stellen die navolgbaar is, met die aanpassingen die de gemeenschap kan overnemen om te groeien in het liturgisch leven.”
“Naar parochies gaan en niets zeggen over liturgieën die wat slordig, verwaarloosd, slecht voorbereid zijn, betekent in feite de gemeenschappen niet helpen, niet begeleiden”, voegde de paus toe. “In plaats daarvan is het goed om met zachtmoedigheid in een geest van broederschap, pastoors te helpen om na te denken over de liturgie, om deze samen met de gelovigen voor te bereiden. Hierbij moet de ceremoniemeester grote pastorale wijsheid gebruiken.”