Deus in machina

Luzern, 21 november 2024 – In het oudste katholieke kerkgebouw van de Zwitserse stad Luzern wordt volgende week een experimentele kunstinstallatie gepresenteerd. Dan kunnen bezoekers daar hun diepste geheimen kwijt in een biechtstoel. De ‘biechtvader’ die er zit is een hologram dat Jezus moet voorstellen.

De kunstinstallatie is getiteld Deus in machina (‘God in de machine’), zinspelend op de klassieke theatrale verhaaltechniek deus ex machina. Het ‘goddelijke’ in de machine is een met behulp van AI gecreëerde Jezusfiguur, die in staat is om diepzinnige vragen van ‘penitenten’ te beantwoorden. 

Deus in machina wordt op woensdagavond 27 november gepresenteerd in de Peterskapelle. Volgens de organisatie gaat het over ‘sacrale simulatie’ en de vraag of kunstmatige intelligentie een rol kan en mag spelen in een spirituele dialoog. 

De installatie is ontwikkeld door Philipp Haslbauer en Aljosa Smolic van het Immersive Realities Center van de Hogeschool Luzern en door de theoloog Marco Schmid. Die laatste zegt dat hij de chatbot van het kunstwerk heeft gevoed met alle uitspraken die Jezus in het Nieuwe Testament doet. 

Aanleiding voor Deus in machina is de honderdste verjaardag van het Zwitserse Sint-Lucasgezelschap, een netwerk van architecten, kunstenaars, theologen, kunsthistorici, wetenschappers en instellingen zoals religieuze genootschappen, parochies, erfgoedorganisaties, universiteiten en hogescholen. De leden van deze vereniging cultiveren en bevorderen het discours op het gebied van hedendaagse kunst, architectuur, kerk, spiritualiteit en religies in de moderne samenleving.