18e zondag door het jaar (b)
Pastoor Peter van der Weide
St. Martinuskerk te Sneek

Lezingen:
Exodus 16, 2-4.12-15
Efeze 4, 17.20-24
Johannes 6, 24-35

"Give me that old time religion, she was so good for me"
Woorden uit een bekend liedje, dat een ieder van ons wel eens geneuried zal hebben. Een lied dat zingt van heimwee naar een tijd die voorgoed voorbij is. Een tijd waarin alles goed en mooi was. Toen was alles tenminste nog rustig. De wereld zat geordend in elkaar; je wist waar je je aan te houden had. Kwam die tijd nog maar eens terug!

Die goede oude tijd die zo mooi bezongen wordt door Wim Sonneveld, in het lied over zijn geboortedorp; dat dorp waar hij wandelt langs het tuinpad van zijn vader, waar nu in plaats van boerderijen betonnen dozen staan waarbinnen je precies kunt zien hoe het bankstel staat bij Mien en haar dressoir met plastic rozen!

Terug verlangen naar tijden die geweest zijn, dat bestaat al zolang wij mensen bestaan. Vooral in de vakantietijd komt dat in velen van ons naar boven. Hoe velen bezoeken dan niet een oude kerk om daar een kaarsje op te steken, terwijl ze er thuis door het jaar heen nooit een voet over de drempel zetten. Hoe velen bezoeken in de vakantie niet een museum, kastelen, pittoreske dorpjes en steden; ik zelf ben een van die velen! Het is net alsof je in een oud foto-album bladert en kijkt naar het vele dat voorbij is gegaan en nooit meer terug zal komen!

En soms bekruipt je dan het gevoel; was het nog maar zo! Dan schiet me altijd het gezegde te binnen van de docent sociologie op onze Theologische opleiding. Hij sprak nooit over de ‘goede oude tijd', maar altijd over de ‘goede, slechte tijd'. Ja, ‘de goede slechte tijd!'
Daarom is dat verhaal over hen die terug willen naar de vleespotten van Egypte een verhaal van ons allemaal. We onthouden wel het goede uit het verleden, maar de ellendige dingen vergeten we het liefst.

Jezus geeft vijfduizend mensen te eten en ze zijn niet meer bij Hem weg te slaan. Ze zoeken Hem, want bij Hem valt iets te halen. Tegen hen zegt Jezus: "Jullie zoeken Mij, omdat jullie van de broden hebben gegeten, maar daarvoor ben Ik niet gekomen". Wie gemak zoekt, brood en spelen, is bij Mij aan het verkeerde adres. Zijn boodschap is: "Werk niet voor het voedsel dat vergaat. Een mens leeft niet van brood alleen!" Er is nog een ander voedsel waar mensen werkelijk behoefte aan hebben; er is een heel andere honger in ons die Hij wil stillen! Dat is de honger naar liefde, geborgenheid, verzoening, herstel van verbroken contacten of verhoudingen! Dat is geen honger die je oplost door in het verleden te blijven hangen, dat is een honger die alleen wordt gestild waar wij op weg blijven gaan naar de toekomst!

Afgelopen zondag hebben de parochianen van Valkenburg weer gekerkt in hun eigen Nicolaas en Barbarakerk; een prachtig pronkstuk uit het verleden, maar waar het water van de watersnoodramp tot aan de kruiswegstaties stond, waar de liedbundels waren verdronken en de kaarsen en het St. Nicolaasbeeld in het water dreven. Met man en macht is door gelovigen en ongelovigen gewerkt om in dat vernielde interieur toch samen te kunnen komen.
Die mensen werden vast gedreven door het voedsel dat nooit vergaat, door liefde, medemenselijkheid, betrokkenheid; een kracht uit het verleden, een kracht in het heden en een kracht die doorwerkt naar de toekomst. In dat vernielde interieur werd gewerkt aan een nieuw interieur; het hart van die mensen zelf.
Het is tekenend dat juist in situaties waarin het water je letterlijk aan de lippen staat deze kracht ons verder helpt naar morgen; Dat is een old time religion die ook steeds weer gloednieuw kan zijn, juist wanneer je alles wat je hebt bent kwijtgeraakt en op elkaars hulp, geloof, hoop en liefde bent aangewezen.

Tenslotte: "Zij dronken een glas en deden een plas en alles bleef zoals het was". Dit is een gezegde dat niet past bij de vriendinnen en vrienden van de Heer. Dat slaat veeleer op hen waarvan gezegd kan worden: "Ze zijn uit Egypte gehaald, maar nu moet Egypte nog uit hen gehaald worden." Van ons christenen kan beter gezegd worden: "De bakker komt vandaag aan huis". Zoiets als: "Toen ik jou broodnodig had, toen was je er voor Mij!"

Hopelijk gaan wij, gesterkt door deze viering van de Eucharistie, wat meer lijken op ‘goddelijke broodwinners'; goddelijke broodwinners voor hen die broodmager door het leven gaan! Dan zal ook hier, in Valkenburg en waar ter wereld ook, Gods Goede nieuwe tijd mogen aanbreken, wie weet een klimaatsverandering zonder al dat hemelwater, maar wel met liefde, zorg en aandacht voor de mens en Moeder Aarde opdat ook onze kinderen en allen die na ons komen ruimte en tijd van leven hebben!