Georg Mendel OESA

Brno, 20 juli 2022 - Het is vandaag precies 200 jaar geleden dat in Silezië de latere augustijn en vader van de genetica Gregor Mendel werd geboren.

Genetica is een tak van de biologie die zich bezighoudt met de studie van genen, genetische variatie en erfelijkheid in organismen. Hoewel erfelijkheid al millennia lang was waargenomen, was Gregor Mendel de eerste die genetica wetenschappelijk bestudeerde. De kloosterling bestudeerde “overerving van eigenschappen”, patronen in de manier waarop eigenschappen in de loop van de tijd worden doorgegeven van ouders op nakomelingen. Hij stelde vast dat erwtenplanten eigenschappen erven door middel van afzonderlijke “eenheden van overerving”. Deze term, die thans nog steeds wordt gebruikt, is de definitie van wat we tegenwoordig ‘genen’ noemen.

Johann Mendel kwam op 20 juli 1822 ter wereld in het Silezische dorp Heinzendorf bei Odrau, het huidige Hynčice in Tsjechië, dat toen behoorde tot het Oostenrijkse keizerrijk. Hij groeide op in een Duitstalige familie. Na het gymnasium studeerde hij drie jaar filosofie aan de universiteit van Olmütz. Mendel nam de kloosternaam Gregor aan toen hij in 1843 intrad in de Sint-Thomasabdij van Brno, een klooster van de Orde der Eremieten van de Heilige Augustinus (O.E.S.A.) waar de overste geen prior is maar een abt. 

Na zijn intrede studeerde broeder Gregor drie jaar theologie in Brno. Hij ontving de priesterwijding in 1847. Tot die tijd had hij zich ook bekwaamd in andere vakken, met name fysica, biologie en agricultuur. Zijn abt liet hem verder studeren aan de universiteit van Wenen. Een hogere academische graad behaalde hij echter nooit.

Tussen 1856 en 1863 verrichtte pater Mendel zijn beroemd geworden proeven in de kloostertuin van Brno, waarbij hij een aantal wetmatigheden ontdekte die nu worden aangeduid als de wetten van de Mendeliaanse overerving.

In 1867 werd pater Mendel door zijn medebroeders gekozen tot abt van de Sint-Thomasabdij. Dat ambt bekleedde hij tot zijn dood op 6 januari 1884.

Gregor Mendel zou pas in 1900 internationale erkenning voor zijn genetische ontdekkingen krijgen, mede dankzij de Nederlandse botanicus Hugo de Vries.