Rotterdam (ANP) 25 april 2022 - Het is deze week 400 jaar geleden dat het standbeeld van priester, Bijbelgeleerde en humanist Desiderius Erasmus in zijn geboorteplaats werd onthuld. Het is het oudste standbeeld van Nederland en staat tegenwoordig op het Grotekerkplein voor de Sint-Laurenskerk in Rotterdam.

In 1618 kreeg de bekende beeldhouwer Hendrik de Keyser de opdracht om een beeld van Erasmus te maken. De Keyser is ook bekend als maker van het praalgraf van Willem van Oranje, het stadhuis van Delft en de Westertoren in Amsterdam. 

Het massief bronzen beeld van de theoloog met een boek in zijn handen kent een bewogen geschiedenis. Het werd op 30 april 1622 onthuld op de Grote Markt in Rotterdam en kwam na veel omzwervingen en verhuizingen terecht op zijn huidige plek, het plein voor de Laurenskerk.

De Grote Markt werd op 14 mei 1940 volledig verwoest door het Duitse bombardement, maar het beeld van Erasmus bleef wonder boven wonder overeind. Bij het puinruimen werd hij van zijn sokkel gehaald en begraven in de binnenplaats van Museum Boijmans van Beuningen. Na de oorlog stond het beeld nog op diverse locaties.

In 1996 viel het standbeeld plotseling van zijn sokkel, waardoor het licht beschadigd raakte. Deskundigen vermoedden destijds dat de luchtvervuiling een bedreiging vormde voor het beeld en adviseerden om het voortaan ergens binnen tentoon te stellen. Daar ging Rotterdam, na onderzoek niet in mee, waarna het beeld weer een plek buiten kreeg.

Op zaterdag 30 april is er in Rotterdam een herdenking op het Grotekerkplein. Daar wordt ook stilgestaan dat het precies 500 jaar geleden is dat Erasmus schreef over oorlog en vrede in zijn serie Colloquia (‘Gesprekken’). De in 1536 overleden humanist verklaarde daarin vóór alles een pacifist te zijn, maar te begrijpen dat een land zich moet verdedigen als het wordt binnengevallen door een op macht beluste vijand.

Desiderius Erasmus