Damascus, 2 januari 2025 – De nieuwe machthebber van Syrië, Ahmed al-Sharaa, heeft op oudejaarsavond een ontmoeting gehad met christelijke kerkleiders. De voormalige islamist, die voorheen bekend stond onder zijn strijdersnaam Abu al-Julani, beloofde de christenen dat ze ongestoord hun godsdienst kunnen blijven belijden. Dat meldt Vatican News onder verwijzing naar kardinaal Mario Zenari, die sinds 2008 apostolisch nuntius in Syrië is.
De ontmoeting was “een gebeurtenis die tot drie weken geleden ondenkbaar was in de geschiedenis van Syrië”, zei, de gezant van de paus tegenover Vatican News. Zenari was zelf niet aanwezig bij Ahmed al-Sharaa, maar kreeg na afloop wel een verslag daarvan.
Gelukkig kerstfeest
De aanwezige bisschoppen en priesters hadden een zekere hoop voor de toekomst van Syrië uitgesproken, zei de kardinaal. “Al-Julani beloofde dat het een Syrië voor iedereen zal zijn, een Syrië zonder marginalisatie, en aan het einde wenste hij hun een gelukkig kerstfeest en een jaar van vrede.”
Zenari was voorzichtig optimistisch over de toekomst van de christenen in Syrië. In zijn rol als decaan van het corps diplomatique had hij de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken al ontmoet. Er was overeenstemming over bepaalde principes en basiswaarden, “maar natuurlijk willen we actie zien”, zei de nuntius. De lokale bisschoppen zijn optimistisch, maar veel christenen zijn erg bang: “Velen willen Syrië snel verlaten.”
‘Blijf!’
Zenari: “Ik heb onmiddellijk tegen de christenen gezegd: wees niet bang, blijf! Het is nu niet de tijd om Syrië te verlaten, maar wel de tijd voor christenen buiten het land om terug te keren. Want we moeten heel zichtbaar blijven, en we krijgen de kans om dat te doen, althans in woorden.” Christenen moeten deel uitmaken van de wederopbouw van het nieuwe Syrië, benadrukte de kardinaal – “door de waarden van mensenrechten, vrijheid en respect voor iedereen te bevorderen. Wee ons als we afwezig zijn!”
Voor het begin van de burgeroorlog vormden christenen ongeveer tien procent van de bevolking in Syrië; ze stonden min of meer dicht bij het regime van de familie Assad. Vandaag de dag is hun aantal afgenomen tot minder dan twee procent, als gevolg van ernstige pesterijen door islamistische terroristen en de gevolgen van de burgeroorlog. In 2011 woonden er anderhalf miljoen christenen in het land, nu zouden dat er nog maar 300.000 zijn; 190.000 van hen zijn katholiek, ongeveer één procent van de totale bevolking.
Koerden
Op oudejaarsdag voerde Ahmed al-Sharaa ook gesprekken met afgevaardigden van de door Koerden geleide Syrische Democratische Krachten (SDF). Volgens persbureau AFP, dat zich baseerde op een anonieme functionaris, zijn de gesprekken “positief” verlopen. Het zou een “voorlopige ontmoeting” zijn geweest, “om de basis te leggen voor toekomstige dialoog”, aldus de functionaris.
Het was voor het eerst dat Al-Sharaa met Koerdische commandanten sprak sinds zijn strijders begin december president Bashar al-Assad verjoegen. De door de Verenigde Staten gesteunde SDF is sinds november verwikkeld in gevechten met door Turkije gesteunde facties in Noord-Syrië. Turkije, dat al lang banden heeft met al-Sharaa's groep Hayat Tahrir al-Sham (HTS), beschuldigt de SDF ervan gelieerd te zijn aan de Koerdische Arbeiderspartij (PKK), die al veertig jaar een opstand voert tegen de Turkse staat.
Persvrijheid
Gisteren beloofde de nieuwe Syrische minister van Informatie zijn landgenoten persvrijheid. Minister Mohamed al-Omar zei persbureau AFP dat “we in de komende periode gaan werken aan de reconstructie van een medialandschap dat vrij, objectief en professioneel is”.
Syrië had onder het regime van de verdreven Assad geen goede naam op het gebied van persvrijheid. Het land stond vorig jaar op een ranglijst van Reporters Without Borders op plaats 179 van de 180, onder Afghanistan en net boven hekkensluiter Eritrea. Minister Omar beaamde dat het regime aan censuur deed en beloofde beterschap nu een coalitie van rebellengroepen de macht heeft overgenomen. Hij maakt deel uit van een overgangsregering. “We willen niet op dezelfde voet verder gaan. Daarmee bedoel ik: dat er officiële media zijn die als doel hebben om het imago van de machthebbers op te poetsen.”