12-12-2018

Bisschop Wilhelmus Marinus Bekkers was een van de populairste kerkleiders die Nederland ooit gekend heeft. Toen hij in 1966 aan de gevolgen van een hersentumor stierf, was er veel verdriet onder de gelovigen. Zijn uitvaart op 14 mei 1966 werd rechtstreeks door de KRO uitgezonden. In de komende aflevering van het KRO-NCRV-televisieprogramma Joris zoekt Troost blikt presentator Joris Linssen terug op het afscheid van deze iconische bisschop.

Bekkers was de tiende diocesane bisschop van ’s-Hertogenbosch sinds het herstel van de Nederlandse kerkelijke hiërarchie in 1853. Hij was een van de boegbeelden van de vernieuwingen van het katholieke leven in Nederland. Joris Linssen bezoekt zijn graf in zijn geboortedorp Sint-Oedenrode, achter de Sint-Martinuskerk.

In vier afleveringen onderzoekt Joris Linssen hoe de rouw- en uitvaartcultuur de afgelopen eeuw veranderde. In Joris zoekt Troost kijkt hij Nederland en de Nederlander in het diepst van de ziel. Hoe laten we ons troosten in tijden van rouw en verdriet? De dood is van alle tijden, maar het ritueel rondom het afscheid is drastisch veranderd. Eeuwenoude tradities hebben plaatsgemaakt voor nieuwe rituelen.

In de derde aflevering van Joris zoekt Troost zit ook een terugblik op de uitvaart van volkszanger André Hazes op 27 september 2004 in de Amsterdam Arena. Duizenden rouwende fans namen op allesbehalve ingetogen wijze afscheid van hun held. Trijntje Oosterhuis, die tijdens de uitvaart zong, voelde meteen: “Deze rouw was van iedereen. En soms dringt het nog sterker tot je door wat iemand achterlaat als iemand ineens weg is.”

Het voelde als een keerpunt: sindsdien schaamden we ons niet meer voor ons verdriet om de dood van een beroemdheid. We deden een stap naar voren en we lieten ons steeds luider horen. We wilden iets doen, we wilden erbij zijn.

Joris duikt dieper het verleden in en kijkt naast de begrafenis van mgr. Bekkers ook naar de uitvaarten van het Nederlandse koningshuis. Oranjefan Perry Rust: “Ze zijn er voor ons bij rampen. Ze vertegenwoordigen ons allemaal. Als dit gebeurt, dan vind ik dat ik daar naartoe moet. Om voor die kist, in een moment van stilte en rust, afscheid te nemen.”

Iets doen, zelf afscheid nemen van iemand die er altijd was, ook al was het op afstand. Het delen van collectief verdriet heeft een troostende werking voor de achtergebleven fans en bewonderaars. Verdriet samen dragen maakt het gewicht ervan lichter. Maar het collectieve mee-rouwen kan ook een keerzijde hebben. Joris Linssen spreekt nabestaanden van overleden beroemdheden, zoals de kleindochter van Toon Hermans. “Het blijft raar dat iemand anders iets op het graf van jouw opa neer komt zetten. Mensen denken dat ze hem gekend hebben maar dat is helemaal niet zo.”

Joris zoekt Troost. Als iconen sterven, donderdag 13 december om 21.10 uur