Rome, 20 juni 2022 - De bisschop van het Latijnse bisdom Kiev-Žytomyr in Oekraïne zegt in een interview dat een pausbezoek aan zijn land weliswaar hoopgevend zou zijn, maar op dit moment niet mogelijk is vanwege beveiligingsproblemen en een groeiend wantrouwen jegens paus Franciscus.
In een interview met Avvenire, de krant van het Italiaanse episcopaat, zei bisschop Vitali Krivitski S.D.B. dat de katholieken van Oekraïne dankbaar zijn voor de herhaalde vredesoproepen van de paus, alsook voor diens voortdurende gebed en het sturen van humanitaire hulp. “Zijn bezoek zou ons nog meer moed geven”, aldus mgr. Krivitski, die eraan toevoegt dat een apostolische reis naar Oekraïne zeer onwaarschijnlijk is.
Probleem is volgens de bisschop echter dat de pontifex niet de optimale veiligheid kan worden geboden omdat de meeste Oekraïense soldaten zijn ingezet aan de frontlinie in de strijd tegen Rusland. “Daar moet aan worden toegevoegd dat, vergeleken met het begin van het conflict, een deel van de bevolking de woorden van de paus, die als onjuist zijn beschouwd, niet apprecieert”, aldus Krivitski.
De bisschop verwijst niet expliciet naar een recente uitspraak van Franciscus. Hij wijst er wel op dat het sinds kort bij veel Oekraïners bekend is dat de paus bezwaren zou hebben geuit tegen wapenleveranties aan Oekraïne en gesuggereerd heeft dat de NAVO de oorlog zou hebben uitgelokt.
In een op 19 mei gehouden gesprek met hoofdredacteuren van jezuïetenbladen zei Franciscus, verwijzend naar de oorlog in Oekraïne: “Er zijn hier geen metafysische good guys en bad guys, op een abstracte manier. Er is iets globaals aan het ontstaan, met elementen die zeer met elkaar verweven zijn.” Hij veroordeelde “de wreedheid van de Russische troepen”, maar bekritiseerde ook de wapenhandel, omdat die volgens hem de oorlog alleen maar stimuleert, wat sommige waarnemers hebben opgevat als weerstand tegen de bewapening van Oekraïne.
Franciscus verwees verder naar een gesprek dat hij vóór de Russische invasie van 24 februari had met een niet met name genoemd staatshoofd. Toen zou de leider tegen de paus hebben gezegd dat de NAVO “voor de deur van Rusland staat te blaffen” en dat de activiteiten van de NAVO “tot oorlog zouden kunnen leiden”, waarmee de paus aangaf dat de NAVO deels verantwoordelijk zou kunnen zijn voor het conflict.
Franciscus heeft tot op heden Rusland of Poetin niet bij name genoemd als de verantwoordelijke agressor in deze oorlog.
De neutrale opstelling van paus Franciscus valt niet goed bij een van zijn oude bekenden uit Argentinië, Svjatoslav Sjevtsjoek, die in 2010 hulpbisschop was van de Oekraïense Grieks-katholieken in Buenos Aires. Thans is Sjevtsjoek de grootaartsbisschop van Kiev-Galicië. In een recente videoboodschap zegt de leider van de Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk in een reactie op de suggestie van Franciscus dat de NAVO de oorlog zou hebben uitgelokt: “De oorzaken van deze oorlog liggen in Rusland zelf. En de Russische agressor probeert zijn interne problemen op te lossen met behulp van agressie van buitenaf.” “De agressie van Rusland tegen Oekraïne is helemaal niet uitgelokt. Iedereen die denkt dat een externe oorzaak Rusland heeft uitgelokt tot militaire agressie, is ofwel zelf in de greep van Russische propaganda of is de wereld gewoonweg en opzettelijk aan het misleiden.”