Huiszegen

Nuenen, 25 maart 2024 – Een liefhebber van het werk van Vincent van Gogh heeft onlangs ontdekt wat de religieuze afbeelding op het schilderij De aardappeleters voorstelt: een zogeheten ‘huiszegen’ uit Kevelaer. Dat meldt Omroep Brabant.

De ontdekker is Kees Rovers, afkomstig uit Nuenen, het Noord-Brabantse dorp waar Van Gogh in 1885 De aardappeleters schilderde.

Na twintig jaar zoeken vond Rovers op Markplaats een zelfde exemplaar van de religieuze prent die hing in het woonhuis van de door Van Gogh vereeuwigde boerenfamilie De Groot uit Nuenen.

Rovers legde zijn vondst voor aan cultuurhistoricus Gerard Rooijakkers. Die bevestigde dat het een zogenaamde huiszegen betrof, afkomstig uit het Duitse Maria-oord Kevelaer.

Rooijakkers: “Het is bijzonder dat we dit nu weten. De vondst van de huiszegen is op zichzelf niet uniek. Er zijn honderdduizenden van deze huiszegeningen gedrukt. Maar nu weten we dat Van Gogh er een uit Kevelaer heeft afgebeeld.”

Een huiszegen is een devotionele prent met daarop een tekst en een godsdienstige voorstelling, vaak de gekruisigde Christus. De tekst bevat een gebed om bescherming tegen onheil en om zegen van het huisgezin. De bedoeling was om deze prent, al dan niet ingelijst, te hangen aan een muur van het interieur van de te beschermen woning.

Huiszegens worden nog steeds verkocht in katholieke bedevaartplaatsen.

Kevelaer ligt op de linkeroever van de Nederrijn in het noordwesten van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen. De stad is bekend als een van de belangrijkste Maria-oorden in Duitsland. Onder Nederlandse Mariavereerders is het een populaire bestemming.

Het cultusobject van Kevelaer is een 17de-eeuwse kopergravure waarop de Maagd Maria als Trooster der Bedroefden staat afgebeeld. Deze werd op 1 juni 1642 geplaatst op de plek waar de koopman Hendrick Busmann bijna een half jaar eerder van Onze Lieve Vrouw de opdracht zou hebben gekregen om voor haar een Maria-kapel te bouwen.