Utrecht, 17 februari 2021 – In zijn boodschap voor de Veertigdagentijd die vandaag begint, heeft kardinaal Willem Eijk gewezen op twee ‘pandemieën’ naast die van de pandemie van het coronavirus: eenzaamheid en massale geloofsafval.
De metropoliet-aartsbisschop van Utrecht maakt zich zorgen over een tweede ‘pandemie’ die in het kielzog van de coronaviruspandemie gaande is: de groeiende eenzaamheid. “Deze treft zowel ouderen als jongeren. Eenzaamheid doet niet aan leeftijdsdiscriminatie, alle generaties lijden onder het wegvallen van sociale contacten. Nu al doen veel gelovigen in onze parochies hun uiterste best om mensen nabij te zijn”.
Schermtijd
Eijk roept in zijn ‘vastenbrief’ allen op elkaar nabij te blijven. “Niet iedereen zal op eigen kracht uit zijn isolement kunnen komen. En de realiteit is dat de toegenomen schermtijd via computer en telefoon geen volwaardige vervanger is voor echt contact.”
Het hoofd van de Nederlandse kerkprovincie voegt eraan toe dat liturgievieringen die via een livestream te volgen zijn, de reële eredienst niet volwaardig kunnen vervangen. “Dit is een belangrijk hulpmiddel, maar geen blijvend alternatief. Want hoewel we in gebed tot Christus kunnen naderen, overbrugt Hij de afstand tot ons pas totaal in de Eucharistie die we ontvangen. In de Eucharistie worden we eenvormig met Christus.”
Eucharistie
De kardinaal roept de gelovigen dan ook op in deze coronatijd te proberen om zo vaak mogelijk aan de eucharistie deel te nemen, evenals aan andere liturgische diensten, “waaronder de aanbidding van het Allerheiligst Sacrament om in stilte bij onze Heer Jezus te verwijlen”. Na de crisis hoopt hij dat de gelovigen de zondagse kerkgang hernemen: “Christus kijkt naar ons uit!”
Anker losgelaten
“Naast de twee genoemde pandemieën zou ik ten slotte op nog een pandemie willen wijzen die in West-Europa al decennialang woekert: die van de massale geloofsafval. Hierdoor hebben de meeste West-Europeanen het veilige en vaste anker van hun ziel losgelaten”, aldus Eijk, die zinspeelt op het christelijke symbool van de hoop en uit de Hebreeënbrief citeert: ‘De hoop is het veilige en vaste anker van onze ziel. Zij dringt door binnen het heiligdom, waar Jezus voor ons als voorloper is binnengegaan …’ (Hebr. 6,19-20).
Tunnelvisie
“De Veertigdagentijd en de coronaviruspandemie, die duidelijk maakt dat we ons leven toch niet zo in eigen hand hebben als we dachten, kunnen ons helpen dat anker voor de ziel met zijn ankerpunt in de Hemel terug te vinden. Hier geldt helemaal: never waste a good crisis”, schrijft de kardinaal. “Broeders en zusters, we hebben in Nederland momenteel een gezamenlijke tunnelvisie. Die tunnel is de coronacrisis en het licht aan het eind ervan zijn de vaccins. Wij christenen delen in die hoop maar richten in de Veertigdagentijd onze hoop op nóg een licht: het eeuwig licht van Pasen.”